حسین کشاورز افشار - استاد، گروه روان شناسی تربیتی و مشاوره، دانشگاه تهران
زهرا هدهدی - کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه تهران
طاهره علی نژاد - کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش عزت نفس، سبک های فرزند پروری و انسجام خانواده و انعطاف پذیری در پیش بینی افسردگی دانش آموزان دختر بود. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل ۲۵۰۰ نفر از دانش آموزان دبستان های دخترانه شهر تهران بود که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای – چندمرحله ای تعداد ۵۰۰ نفر (۲۵۰ دانش آموز و ۲۵۰ مادر) انتخاب شدند. دانش آموزان پرسشنامه خودارزیابی افسردگی کودکان (DSRS) و عزت نفس کوپراسمیت (SEI) را تکمیل نمودند. سپس پرسشنامه های سبک های فرزند پروری بامریند (PSI) و پرسشنامه ارزیابی انسجام خانواده و انعطاف پذیری (FACES-III) بین مادران آن­ها توزیع گردید. داده ها به وسیله روش تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها نشان داد که بین افسردگی کودکان با عزت نفس و ابعاد آن شامل عزت نفس عمومی، اجتماعی و تحصیلی، سبک فرزندپروری مقتدر و انسجام خانواده رابطه معنادار وجود دارد (۰۱/۰>p). براساس نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام، عزت نفس کودک، سبک های فرزندپروری و انسجام و انعطاف پذیری به ترتیب ۴۳ درصد، ۱۶ درصد و ۱۲ درصد واریانس افسردگی فرزندان را تبیین می کنند. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که عزت نفس کودک، سبک فرزندپروری مقتدر و انسجام خانواده، از عوامل تاثیرگذار در پیش بینی افسردگی دختران بوده (۰۱/۰>p) و در پیشگیری، سبب شناسی و درمان اختلال افسردگی نقش مهمی ایفا می نمایند.

افسردگی, عزت نفس, سبک های فرزندپروری, انسجام خانواده و انعطاف پذیری