فاطمه عیارزاده - موسسه آموزش عالی خرد بوشهر، ایران
محمد امامی - معاونت غذا و دارو، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، ایران
سینا دوبرادران - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، بهداشت محیط سیستمی و انرژی، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، ایران
غلامحسین محبی - مرکز تحقیقات زیست فناوری دریایی خلیجفارس، پژوهشکده علوم زیست پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر،ایران،

مصرف بیرویه ازت در سبزیکاری به خصوص گوجهفرنگی و از طرفی مصرف عمومی زیاد این میوه در ایران و عمر ماندگاری پایین این محصول موجب شد تا از روش سریع تصویرسازی در زمینه پایش میزان باقیمانده نیترات در گوجه فرنگی و مقایسه و صحت عملکرد نتایج آن با استاندارد ملی ایران به شماره ( ۱۴۰۰ ) ۴۱۰۶ - A۱ تحقیقی صورت بگیرد. گوجهفرنگیهای تازه از ۲۴ مغازه میوهفروشی و از هر مغازه به اندازه سه بسته یک کیلوگرمی در سطح شهرستان دشتستان مطابق با ( ۱۳۹۹ ) ۶۲۲ ISIRI نمونه برداری شد و به آزمایشگاه منتقل گردید. نتایج نشان دادند که متوسط مقادیر نیترات بدست آمده از روش اسپکتروفوتومتری در کل تکرارها برابر با ۱۵ / ۴۸ میلیگرم در هر کیلوگرم و از روش تصویرسازی برابر با ۴۳ / ۵۲ میلیگرم در هر کیلوگرم میباشد که نشاندهنده برآورد بیشتر در روش تصویرسازی نسبت به روش اسپکتروفوتومتری می باشد. میزان شاخصهای میانگین انحراف خطا ( MBE ) (برابر با ۲۷ / ۴)، ریشه دوم میانگین مربع خطا ( RMSE )( ۰۳ / ۶) ، میانگین قدر مطلق درصد خطا ( MAPE) ( ۸۰ / ۱۷ درصد) و شاخص همبستگی( ۹۹ / ۰ ) به دست آمد. همچنین نتایج آزمونهای یومن ویتنی و کروسکال والیس نشان دادند که توزیع دادهها در دو روش برآورد نیترات در گوجه فرنگی یکسان است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در روش تصویرسازی، در میزان نیترات بدست آمده با روش اسپکتروفوتومتری تفاوت معنی داری ندارد و میتواند جایگزین مناسبی جهت اندازه گیری این فاکتور به ویژه در پیمایشهای میدانی گردد.

نیترات، گوجه فرنگی، اسپکتروفوتومتری، تصویرسازی