مسعود خسروانی - مهندس عمران عمران

گیاهان آبزی گیاهانی هستند که به اشکال سه گانه: واقع در زیرآب، شناور در سطح آب و برآمده از آب، چرخه زیستی شان را در آب تکمیل می کنند و در صورت عدم مدیریت و مراقبت آنها و رشد بی رویه، نوعا به زیست بوم آبی آسیب می رسانند .گونه های مختلف این گیاهان از جمله آزولا Azolla با توجه به شرایط فیزیولوژیک مناسب در شرایط آبزی بودن تقریبا در تمام نقاط دنیا، و در محیط های آبی گوناگون رشد و تکثیر یافته اند. آزولا نوعی از گیاهان آبزی شناور در سطح آب است که بومی آسیای جنوب شرقی و آفریقا است و در سال ۱۳۶۳ بدون هدف های مدیریتی در مصارف کشاورزی و صنعتی در تالاب انزلی و مانداب های شمال ایران رهاسازی شد و در حال حاضر به صورت فرشی بر سطح آب پوشش ایجاد کرده و بجای بهره وری تبدیل به یک عامل زیستی مخرب شده است. تاکنون آثار تحقیقی متعددی در کشور ما در ارتباط با موارد کاربرد و یا آثار سوء آن بر محیط زیست و اکوسیستم شمال ایران منتشر شده است ولی اقدامی عملی در جهت بررسی دقیق ابعاد خسارات ایجاد شده و کنترل بهینه آن به عمل نیامده است. با در نظر گرفتن پراکنش وسیع آزولا، رشد سریع و قابلیت تثبیت ازت توسط این گونه گیاهی، ضروری است تا با انجام اقدامات مدیریتی مناسب، رشد و تکثیر آن را کنترل نمود تا علاوه بر جلوگیری از برهم خوردن تعادل اکولوژیکی اکوسیستمهای آبی از این گیاه جهت مصارف مختلف مانند تصفیه آب، حذف آلودگی از پساب صنعتی، تغذیه دام و طیور و...استفاده بهینه نمود.

آزولا، اکوسیستم آبی، آلودگی پساب