کوروش براپور - دانشجوی دکترا مدیریت سیستمها از دانشگاه تربیت مدرس
حمیده ابدالی - کارشناس ارشد توسعه روستایی از دانشگاه صنعتی اصفهان

سازمانهای بین المللی و صاحب نظران مرتبط با دانش علوم مدیریت توسعه معتقدند زیر ساختهای توسعه دانش بنیان بایستس در یک فضای کالبدی به نام طبیعت و در یک بستر سرزمینی به نام محیط زیست شکل بگیرد اما وقتی سرمایه های طبیعی (بازگشت پذیر و بازگشت ناپذیر) در منطقه ای چون کلاردشت از کشور ایران ( بویژه در سالهای اخیر) مورد تهی سازی بی خردانه قرار می گیرد توسعه در کجا قرار است اتفاق بیفتد؟ ! این مقاله بافته های مطالعه ای را ارایه می کند که با استفاده از رویکرد سیستمی و با هدف سنجش علل و پیامدهای تخریب محیط ریست و تحلیل روند تغییر کارری زمین در منطقه کلاردشت (بعنوان مورد کاوی) و ارایه راه حل برای توقف این روند صورت گرفته است. در این مطالعه با استفاده از ابزارهایی چون مشاهده مستقیم و غیر مستقیم ، مشاهده سایه به سایه ، مصاحبه با خبره ها و اسناد مکتوب اقدام به گرد آوری داده نموده و با کمک روش مطالعه اسنادی به صافی سازی داده ها پرداخته شده است. همچنین به منظور برسی چگونگی اندر کنش بین عوامل ایجاد ناپایداری توسعه محلی و اثرات آنها بر روند شکل گیری توسعه نامتوازن در آن منطقه در سالهای 1368 تا 1388 با استفاده از روش پویایی شناسی سیستم به دسته بندی و پردازش اطلاعات ، فرضیه سازی سیستمی و ایجاد مدلهای مفهومی پرداخته و با کمک شبیه سازی ریاضی روندهای آینده را تا سال 1397 پیش بینی کرده است. در پایان نیز سیاسیت هایی برای جلوگیری از ادامه روند تخزیب گونه فعلی پیشنها داده است. در این بررسی مشخص شد تغییر کاربری غیر قانونی زمین و تخریب غیر قابل جبران محیط زیست در کلاردشت ریشه در دو عامل اساسی دارد :1- سوء مدیریت دولتها در 25 سال گذشته تا کنون که در ادبیات توسعه ، وندالیسم یا هرج و مرج مدیریت شده توسط سازمانهای رسمی (دولتی ) نامیده می شود. 2- غالب بودن یک سیستم تاراج بر فرآیندهای توسعه محلی در آن منطقه که توسط شبکه های غیر رسمی مبتنی بر رانت و اغلب شبه حاکمیتی مدیریت می شود . یافته های تکمیلی این پژوهش نشان می دهد در جوامع بد توسعه یافته ای چون کلاردشت ، بین تهی سازی سرمایه های طبیعی با مهاجرت مغزها ، تباه شدگی سرمایههای انسانی و همچنین از هم گسیختگی اجتماعی رابطه علی-معلولی معتی داری وجود دارد.

توسعه پایدار ، تغییر کاربری زمین ، تخریب محیط زیست ، پویایی شناسی SD ، کلاردشت