ملیحه مجیدزاده - دانشگاه تبریز - دانشکده فنی مهندسی مکانیک
هاله محبتیان - دانشگاه تبریز - دانشکده فنی مهندسی مکانیک

بودجه بیان مقداری یک برنامه بوده و در تعریف ساده و ایستای خود به انعکاس مالی و عملیاتی بنامه های سازمان تعبیر می شود که هدف آن را می توان استفاده صحیح از منابع مالی سازمان در راستای رسیدن به اهداف آن دانست. پویایی در بودجه ریزی یعنی بودجه ریزی همه جانبه و استفاده از کلیه عوامل داخل و خارج از موسسه برای تضمین برنامه ریزی جامع و یکپارچه و کنترل تمامی فعالیت های آن امروزه به دلایل فوق ، نیاز بسیار زیادی به جامع نگری و تفکر سیستمی و در نتیجه یکپارچه سازی نظانم های مدیریتی و اقتصادی بر خلاف جزء نگری و اعمال جزیره ای نظام های مدیریتی و اقتصادی به صورت مجزا و جدا از هم به وجود آمده است. هدف از این مقاله این است که با استفاده از نرم افزارvensim و ارائه یک مدل دینامیکی جامع به کمک نمودارهای علی- معلولی و جریان فرآیند بودجه ریزی و در واقع کسری بودجه در یک بنگاه تولیدی را به صورت سیستماتیک بررسی و شبیه سازی نمود و تحلیل دینامیکی از عوامل و روابط تاثیر گذار بر ان ارائه کرد. از جمله متغیرهای سطح ، نرخ ، کمکی و ثابت استفاده شده در این مدل به ترتیب عبارتند از : کسری بودجه ، موجودی ، تعداد پرسنل و تعداد ماشین آلات - هزینه کل و درآمد ، نرخ تولید و تقاضای کالا ، نرخ استخدام و خروج کارکنان ، نرخ ورود ماشین آلات و استهلاک - رقابت ، ارتباطات ، قیمت کالا ، هزینه نگهداری یا کمبود موجودی و .... - ماکزیمیم تقاضای بازار ، نرخ استهلاک ، هزینه مستقیم هر پرسنل و .... با توجه به شرایط شبیه سازی مساله این نتیجه قابل حصول است که : رودجه (درامد و هزینه سازمان ) نسبت به میزان رقابت ، انحصار بازار و واردات آن نوع کالای تولیدی بسیار حساس می باشد که این حساسیت به نوبه خود در میزان تورم و افزایش قیمتها موثر است لذا باید با اتخاذ سیاسست های مناسب ترین بودجه ریزی را به بنگاه اختصاص داد تا نه تنها با کسری بودجه در بنگاه و پیامدهای آن در جامعه مواجه نشویم بلکه به گونه ای مازاد بودجه نیز داشته باشیم.

بودجه ریزی ، پویایی ، نگاه سیستمی ، نرم افزار و سیستم