ژیلا صدیقی - Family Health Group, Health Metrics Research Center, Iranian Institute for Health Scineces Research, ACECR, Tehran, Iran
کتایون جهانگیری - Family Health Group, Health Metrics Research Center, Iranian Institute for Health Scineces Research, ACECR, Tehran, Iran
مسعود کفایت مند - Faculty of Art & Architecture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
علی منتظری - Psychiatric Health Group, Health Metrics Research Center, Iranian Institute for Health Scineces Research, ACECR, Tehran, Iran

موضوع کنترل افرایش جمعیت گربه های خیابانی، سال های مدیدی است که در کشورهای جهان مطرح است. اهداف مطالعه حاضر عبارت از شناسایی تجارب کشورهای دیگر، شناسایی اکوسیستم جانوری شهری (رابطه جمعیت موش ها و گربه های خیابانی)، شناخت نقش گربه ها در ایجاد آلودگی های محیطی و همچنین شناخت باورهای اجتماعی در خصوص این حیوانات بوده است. نوع این مطالعه، مروری و مقطعی بوده است. مکان مطالعه مقطعی، شهر تهران بوده و جمعیت هدف بالای ۱۸ سال شهر تهران به صورت نمونه گیری خوشه ای وارد مطالعه شدند. نتایج مطالعه مروری به تفصیل در مقاله ارائه شده است. در مطالعه مقطعی ۹۸۳۶ نفر در شهر تهران (۵۰.۱ درصد زن و ۴۹.۹ درصد مرد) با میانگین سنی (انحراف معیار) ۳۷.۶ سال (۱۵.۱) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج مربوط به اکوسیستم جانوری شهری نشان داد اغلب جمعیت تحت مطالعه (۴۹ درصد) معتقد بودند جمعیت گربه های محل زندگی آنها تغییر نکرده است. نتایج آزمون پیرسون نشان داد که روند تغییر تعداد موش ها با روند تغییر تعداد گربه های همان محل، دارای همبستگی مستقیم و مثبت است. به بیان دیگر روند کاهش جمعیت موش ها با روند کاهش جمعیت گربه ها همراه بوده است و برعکس (PP). نتایج مربوط به نقش گربه ها در ایجاد آلودگی های محیطی نشان دادند مهم ترین علت پخش زباله و ایجاد آلودگی در شهر، خود مردم (۴۶.۵ درصد) هستند. نتایج مربوط به زمینه های اجتماعی درباره جمعیت گربه های شهری نشان دادند اغلب شهروندان (۷۱.۳ درصد) به میزان «خیلی زیاد» و «زیاد» اعتقاد داشتند گربه های شهر آنها حق زندگی دارند. بطور کلی می توان نتیجه گیری کرد که جمعیت گربه های خیابانی در شهر تهران به عنوان یکی از کنترل کننده های جمعیت موش ها در شهر محسوب می شود. تغییر در شرایط زیست محیطی جمعیت موش ها نیز می تواند به طور غیرمستقیم بر کنترل جمعیت گربه ها موثر باشد. در این راستا آموزش مردم جهت رعایت نظافت و همچنین ارتقای کیفیت خدمات شهری، می تواند نقش گربه ها را در ایجاد آلودگی های محیطی به حداقل برساند. بنابراین یکی از مهم ترین راهکارهای مدیریت شهری برای کنترل جمعیت حیوانات خیابانی آن است که شهر، به عنوان یک سیستم اکولوژیکی مورد بررسی قرار بگیرد. اقدامات مربوط به کنترل جمعیت گربه های خیابانی باید با استناد به شواهد علمی و رعایت اصول اخلاقی بوده و کمترین تلاطم را در اکوسیستم شهری ایجاد کند.

People’s health, Feral cats, Rodents, Urban ecosystem, سلامت مردم, گربه های خیابانی, جوندگان, اکوسیستم شهری