رمضان حسن زاده - دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری
گلین مهدی نژاد گرجی - دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی، دانشگاه سمنان

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین جهت­گیری های انگیزشی (درونی، بیرونی و بی­انگیزشی) و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس زبان انگلیسی است. پژوهش به شیوه ی توصیفی (همبستگی) انجام شد. جامعه ی آماری پژوهش را کلیه ی دانش­آموزان دختر مقاطع متوسطه ی اول، دوم و سوم شهرستان بابل (با دامنه سنی ۱۷- ۱۵سال) در سال تحصیلی ۱۳۹۱- ۱۳۹۰ به تعداد ۴۳۶۳ نفر تشکیل می دهد، که از میان آنان ۳۵۴ نفر از دانش آموزان به روش تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مقیاس جهت­گیری های انگیزشی زبان (LLOS-IEA) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی (شامل ضریب همبستگی پیرسون و  معادله رگرسیون چند متغیره، آزمون تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین انگیزش درونی و مولفه های آن، با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس زبان انگلیسی رابطه ی مثبت معنادار وجود دارد. بین انگیزش بیرونی و مولفه های آن، با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس زبان انگلیسی رابطه ی مثبت بسیار ضعیفی وجود دارد. بین جهت­گیری بی­انگیزشی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس زبان انگلیسی رابطه ی منفی معنادار وجود دارد. انگیزش درونی بیشترین سهم را در پیش­بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس زبان انگلیسی بر عهده دارد. در این تحقیق، چند استراتژی آموزشی و تربیتی نیز به معلمان زبان به منظور افزایش انگیزش در دانش آموزان و سوق دادن آنها به سمت درونی شدن انگیزش ها، پیشنهاد شده است.

انگیزش, جهت گیری های انگیزشی, پرسشنامه ی مقیاس جهت گیری های انگیزشی زبان (LLOS-IEA)