کلان داده ها و گذار پارادایمی در پژوهش های اجتماعی

اتوپیای موعود مدرنیسم، محقق نشد و انسان ناکام از تحقق آرمان های عصر مدرنیسم، دست به خلق جهانی به موازات جهان طبیعی زد. ماحصل زندگی انسان در این جهان موازی مجازی، تولید مستمر میلیاردها ردپای دیجیتالی در کسری از ثانیه و ظهور کلان داده ها است. در پی تحول پدیدآمده در زندگی اجتماعی انسان و تحولاتی که در نتیجه ظهور کلان داده در سطح دسترسی پژوهشگران به واقعیت های پیچیده و رابطه ای اجتماعی به وجود آمده است، دانش و مهارت های پژوهش اجتماعی نیز نیازمند تحول و بازنگری است. یکی از دشوارترین پرسش های مطرح شده در جامعه علمی کنونی این است که کلان داده تا چه حد مبانی روش شناسی پژوهش علمی و فراتر از آن، علم بشری را متحول می سازد؟ آیا در آستانه وقوع یک گذار پارادایمی در علوم اجتماعی قرار داریم؟ آیا نظریه به عنوان سنگ بنای نظام علم مدرن، به پایان راه خود رسیده است؟ نگارندگان در پی پاسخگویی به دو پرسش بنیادین مطرح شده، ابتدا با بررسی عمیق و مرور سیستماتیک مدارک علمی، که در بازه زمانی ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۱ منتشر شده‍اند، با رویکردی فرارشته ای، دیدگاه ها و استدلال های گاه متعارض اندیشمندان حوزه های فلسفه علم، علوم داده و شاخه های مختلف علوم اجتماعی را مورد مطالعه و کنکاش قرار داده اند و پس از آن با خوانش انتقادی و تحلیل متون منتخب، ضمن رد ادعای بی نیازی علم مبتنی بر کلان داده از نظریه، نتیجه می گیرند کلان داده آغازگر یک گذار پارادایمی در علم و پژوهش اجتماعی است.

Keywords:

کلان داده , گذار پارادایمی , پژوهش اجتماعی داده محور , پایان نظریه