تاثیر رویشگاه بر ویژگی های خاک و ترسیب کربن در توده های دست کاشت صنوبر دلتوئیدس در ساری

مقدمه و هدف: تغییر اقلیم و افزایش گرمایش جهانی یکی از چالش­های مهم در بحث توسعه پایدار است که ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه­ای به ویژه گاز دی­اکسید کربن  می ­باشد. جنگل­کاری یکی از راهکارهای عملی و ساده به منظور کاهش دی­اکسید کربن جو و افزایش ترسیب کربن در خاک است. بنابراین، هدف از اجرای تحقیق حاضر بررسی روند تغییرات ترسیب کربن خاک توده­ های دست کاشت صنوبر دلتوئیدس واقع در طبقات ارتفاعی مختلف بود. مواد و روش ­ها: سه رویشگاه در حدود ارتفاعی بین ۱۵۰ تا ۱۲۰۰ متر در شهرستان ساری انتخاب شد. متغیرهای کمی شامل قطر برابر سینه، ارتفاع کل، سطح مقطع و ضریب قدکشیدگی تمام درختان با قطر بیشتر از هفت و نیم سانتی متر (آماربرداری صد درصد) مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور بررسی خصوصیات فیزیکی (رطوبت، بافت و چگالی ظاهری) و شیمیایی خاک (اسیدیته، هدایت الکتریکی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کربن آلی) ده نمونه خاک از عمق ۱۰-۰ سانتی­متر در هر یک از توده ­ها با روش استوانه تهیه شد. یافته ­ها: بیشترین مقدار قطر برابر سینه (۲۷/۸۳ سانتی­متر)، ارتفاع (۲۱/۱۳ متر) و سطح مقطع (۰/۰۴۶ مترمربع) در رویشگاه مهدشت مشاهده شد و کمترین مقادیر آن ها در رویشگاه پهنه ­کلا مشاهده شد. کمترین مقادیر اسیدیته (۰/۰۴±۶/۲۶)، هدایت الکتریکی (۰/۰۱±۰/۳۰ دسی­زیمنس بر متر)، نیتروژن کل (۰/۰۱±۰/۱۱ درصد)، پتاسیم (۲۵/۰۰±۱۶۹/۴۹ میلی­گرم بر کیلوگرم) و کربن آلی (۰/۰۶±۱/۴۳ درصد) خاک در منطقه نقیب­ده-مزده (بالاترین ارتفاع) مشاهده شد.  بیشترین و کمترین مقدار ترسیب کربن به ترتیب در توده­های مهدشت (پایین­ترین ارتفاع) و نقیب­ده-مزده (بالاترین ارتفاع) مشاهده شد. نتیجه­ گیری: به طور کلی، در ارتفاعات پایین­تر درختان صنوبر دلتوئیدس از رشد قطری مطلوب­تری نسبت به ارتفاعات بالاتر برخوردار هستند. با توجه به نتایج این پژوهش می­توان بیان کرد کاشت گونه صنوبر دلتوئیدس در مناطق پایین بند می­تواند راهکار مناسبی به منظور کاهش میزان دی­اکسید کربن جو باشد.

Keywords:

Afforestation , Altitude , Climate Change , Soil properties , ارتفاع از سطح دریا , تغییر اقلیم , جنگل کاری , خصوصیات خاک