الهه عباسی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده معماری و شهرسازی، گروه معماری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران
مینو قره بگلو - استاد دانشکده معماری و شهرسازی، گروه معماری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران
بابک کاشفی مهر - استادیار دانشکده توانبخشی، گروه کاردرمانی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، ایران

اتیسم اختلالی است که آمار مبتلایان به آن در حال افزایش است و بخش عمده ای از جامعه را تشکیل می دهند.ویژگی های بارز اختلال اتیسم رفتارهای کلیشه ای و تکراری، نارسایی در مهارت های اجتماعی و ارتباط میباشد. از آنجایی که درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد؛سلامت، کیفیت زندگی و رفاه آنها از نگرانی های مداوم خانواده ها و مسئولان می باشد؛ شواهد نشان میدهد اطرافیان و محیط تاثیر مثبت بر سلامت این کودکان دارند.ادراک صحیح اولین گام در جهت بهره وری از محیط اطراف میباشد از این رو در نظر داشتن عوامل موثر در طراحی فضاهایی معماری نظیر خانه، مدرسه و... متناسب با نیازهای کاربر انکارناپذیر است؛ همچنین دانش روانشناسی محیط به رابطه ای متقابل بین محیط فیزیکی و رفتارهای انسانی اشاره دارد. این مقاله در دو بخش عوامل محیطی و راهکارهای موثر بر درک و رفتار کودکان مبتلا به اختلالات طیف اتیسم مطرح می گردد که براساس تحقیقات کتابخانه ای و میدانی بدست آمده است. در بخش رفتار در محیط، عوامل مشارکت با همسالان سالم، امکانات یادگیری مهارت های شغلی و زندگی و ارائه محرکات چند حسی در محیط را به ترتیب برای افزایش کیفیت رفتار مشارکتی ، مستقلانه و کاهش رفتار کلیشه ای مهم است. در بخش درک محیطی عوامل آرامش و نظم، فضای شخصی پیرامون فضاهای عقب نشینی،ایمنی، قطعه بندی مناطق گذار پیش بینی پذیری، تناسبات و مبلمان اهمیت دارند که راهکارهای محیطی برای هر عامل ارائه شده است.

اتیسم، عوامل محیطی، درک محیطی، رفتار محیطی