مهدی عبادی
مریم سادات وحدانی نیا
سیدعلی آذین
افسون آیین پرست
سپیده امیدواری
کتایون جهانگیری
ژیلا صدیقی
فرانک فرزدی
فرزانه مفتون
علی منتظری

مصرف دخانیات یکی از عوامل خطر مهم و افزایش دهنده بار کلی بیماری ها در دنیا خصوصا در ارتباط با بیماری های مزمن و غیرواگیری چون بیماری های قلبی عروقی، بیماری های تنفسی، سرطان و سکته مغزی است. این مطالعه مقطعی بر آن بوده است تا به بررسی شیوع مصرف دخانیات در ایران بپردازد و طی آن افراد در سنین ۶۵-۱۸ سال به عنوان جمعیت هدف مورد مطالعه قرار گرفتند. شیوع مصرف دخانیات با استفاده از یک سوال «آیا دخانیات (سیگار ، قلیان، پیپ) مصرف می کنید؟» اندازه گیری شد. سایر متغیر های مورد نیاز نیز با استفاده از ابزار طراحی شده جمع آوری شد. در مجموع، ۲۷۸۸۳ نفر مورد مطالعه قرار گرفته و میانگین سنی جمعیت ۳۲.۷ سال (۱۱.۸= انحراف معیار) بود. نتایج نشان دادند ۷۴.۶ درصد از جمعیت ۶۵-۱۸ ساله ایرانی، غیرسیگاری هستند و از افراد سیگاری، ۱۰.۴ درصد روزانه ۵-۱ نخ، ۸.۵ درصد روزانه ۱۰-۶ نخ، ۴.۶ درصد روزانه ۲۰-۱۱ نخ و ۵/۱ درصد بیش از ۲۰ نخ سیگار می کشند. همچنین مصرف سیگار در استان های اصفهان، ایلام، خراسان رضوی، کرمانشاه و همدان کمتر از میانگین کشوری و در استان های بوشهر، زنجان، قزوین، کرمان و لرستان بیشتر از میانگین کشوری است. نتایج تحلیل رگرسیون لجستیک نشان داد سن، تحصیلات، جنسیت، شغل و وضعیت تاهل با متغیر سیگار کشیدن ارتباط معنی دار دارند. با توجه به یافته های این مطالعه پیشنهاد می گردد مطالعات متمرکزتری خصوصا در ارتباط با فرهنگ خاص هر منطقه و دلایل گرایش بیشتر در استان های با شیوع بالای مصرف سیگار در مقایسه با سایر استان های کشور، انجام گردد تا بتواند داده های لازم را در زمینه مقابله موثرتر در این ارتباط فراهم آورد.

Prevalence, Tobacco consumption, Health, Iran, شیوع, دخانیات, سلامت, ایران