منوچهر خزاعی - College of Natur. Res., Univ. of Tehran, Karaj, Iran.
امیرحسین حمیدیان - College of Natur. Res., Univ. of Tehran, Karaj, Iran.
افشین علیزاده - College of Natur. Res., Univ. of Tehran, Karaj, Iran.
سهراب اشرفی - College of Natur. Res., Univ. of Tehran, Karaj, Iran.
سیدعلی اصغر میرجلیلی - Islamic Azad Univ., Sci. and Res. Branch, Tehran, Iran.
عصمت اسمعیل زاده - Univ. of Sci. and Technol., Tehran, Iran
مریم زارع رشکوئیه - College of Natur. Res., Univ. of Tehran, Karaj, Iran.

در این مطالعه غلظت عناصر مس، نیکل، سرب، کادمیم، استرانسیم، منیزیم موجود در بافت مو، شش و استخوان ران جرد ایرانی به عنوان گونه ی شاخص زیستی در مناطق مختلف محدوده ی معدن مس دره زرشک مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری به صورت سیستماتیک تصادفی با استفاده از تله ی فنری در تابستان ۱۳۹۱ از مناطق مختلف محدوده ی معدن مس انجام گرفت. غلظت فلزات در بافت های مختلف با روش هضم اسیدی تر و با دستگاه ICP-OES اندازه گیری شد. مقدار سرب و کادمیم در بافت های مورد بررسی زیر حد تشخیص دستگاه گزارش شد. نتایج نشان داد که مس و نیکل در بافت مو و منیزیم و استرانسیم در بافت استخوان جرد ایرانی به شکل معنی داری بیشتر از سایر بافت ها تجمع می یابند (۰۱/۰P<). الگوی تجمع عناصر در بافتهای مختلف به شکل منیزیم<استرانسیم<کروم<مس< نیکل مشاهده شد. در حالت کلی جنس ماده ی جرد ایرانی نسبت به جنس نر تجمع بیشتری از عناصر را نشان داد. غلظت مس در بافت موی جوندگان سه منطقه ی اول و غلظت نیکل، استرانسیم و کروم در بافت های مو و شش جوندگان منطقه ی چهار اختلاف معنی داری را با سایر مناطق نشان دادند.

Persian jird, Heavy metals, Copper mine, Tissue, Bioindicator species., M. Khazaee۱, A. H. Hamidian۱*, A. Alizadeh۱, S. Ashrafi۱, A. A Mirjalili۲