خصوصیات بذر و جوانه زنی گونه زربین (Cupressus sempervirens L. Var. horizontalis) و تاثیر برخی عوامل بوم شناختی بر آنها (مطالعه موردی: ذخیره گاه جنگلی تنگ سولک بهمئی در استان کهگیلویه و بویراحمد)

یکی از گونه های سوزنی برگ بومی در ایران زربین می باشد که به صورت ذخیره گاه جنگلی در منطقه تنگ سولک استان کهگیلویه و بویراحمد تحت حفاظت است. به منظور ارزیابی عوامل موثر بر جوانه زنی بذر سرو زربین آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل ۲×۲×۴ انجام شد. به طوری که خشکیدگی در ۴ سطح، شیب در ۲ سطح و ارتفاع از سطح دریا در ۲ سطح مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج نشان داد که از بین تمامی عوامل مورد بررسی شیب رویشگاه بیشترین تاثیر را روی جوانه زنی بذر داشت. به طوری که با افزایش شیب، کلیه پارامترهای مورد بررسی اعم از وزن هزار دانه، رطوبت، سرعت و درصد جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی و میانگین تعداد بذر در مخروط کاهش یافته بود. هم چنین قطر درخت تا حدی ارتباط مثبت با وزن بذر داشت. اما تاثیر خشکیدگی درخت مادری تنها بر میانگین مدت زمان جوانه زنی معنی دار بود، هرچند که بذر جمع آوری شده از درختان با خشکیدگی بالا دارای میانگین درصد و سرعت جوانه زنی کمتری بودند. نتایج هم بستگی نیز نشان داد که همه پارامترهای جوانه زنی و بذر با وزن هزار دانه رابطه معنی دار مثبت دارد. بنابراین به منظور حفظ و احیای این گونه در این منطقه پیشنهاد می شود که جمع آوری بذرها از درختان مادری با قطر بالاتر که در شیب های کم واقع شده اند و بذرشان نیز سنگین تر است، می تواند موثر باشد.

Keywords:

Altitude , Dieback , Cupressus sempervirens , Slope , ۱۰۰۰ kernel weight. , ارتفاع , خشکیدگی , سرو زربین , شیب , وزن هزار دانه