بررسی تغییرات پوشش اراضی در منطقه مرکزی اصفهان با استفاده از متریک های سیمای سرزمین

آگاهی از روند تغییرات پوشش اراضی و کاربری اراضی خصوصا در محدوده کلان شهرها طی دوره های زمانی طولانی برای برنامه ریزان و مدیران به منظور ارزیابی و پیش بینی مشکلات ناشی از این تغییرات حائز اهمیت است. سنجش از دور به همراه متریک های سیمای سرزمین ابزاری مناسب برای پایش تغییرات پوشش اراضی در مناطق شهری و محدوده آن می باشد. کلان شهر اصفهان طی چند دهه اخیر به واسطه رشد و مهاجرت جمعیت و توسعه صنایع، گسترش افقی وسیعی را داشته است. هدف از این مطالعه کمی کردن الگوهای سیمای سرزمین بخش مرکزی استان اصفهان (کلان شهر اصفهان) با استفاده از متریک های سیمای سرزمین و بررسی تغییرات در فاصله زمانی ۱۳۶۹ تا ۱۳۸۹ است. با استفاده از تصاویر ماهواره ای و روش طبقه بندی نظارت شده (حداکثر احتمال)، نقشه پوشش اراضی برای این دو سال ۱۳۶۹و ۱۳۸۹ در پنج کلاس اصلی تهیه شد. به منظور کمی کردن الگو های سیمای سرزمین متریک های درصد کاربری اراضی (PLAND) ، تعداد لکه (NP)، میانگین اندازه لکه (MPS) و تراکم لکه (PD) در سطح کلاس و شاخص تنوع شانون (SHDI) ، نمایه بزرگ ترین لکه (LPI)، متریک نزدیک ترین فاصله همسایگی(MNN) و پیوستگی (CONTAG) در سطح سیمای سرزمین محاسبه شد. نتایج حاصل نشان می دهد که طی سال ها درصد کلاس شهری به بیش از دو برابر رسیده است. کاهش میانگین اندازه لکه برای کلاس کشاورزی و بدون کاربری مشخص می کند که پدیده تخریب و تکه تکه شدگی در این کلاس ها بیشتر رخ داده است. در سطح سیمای سرزمین متریک میانگین فاصله نزدیک ترین همسایه و تنوع شانون افزایش و شاخص بزرگ ترین لکه کاهش یافته است.

Keywords:

Urban growth , Land cover , Landscape pattern , Landscape metrics , Isfahan. , رشد شهری , پوشش اراضی , الگوهای سیمای سرزمین , متریک های سیمای سرزمین , اصفهان