عباس اکبرزاده - استادیار، مرکز تحقیقات آب و فاضلاب، موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو.
علیرضا ولی پور - کارشناس پژوهشی، مرکز تحقیقات آب و فاضلاب، موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو،
نازنین همنبرد - کارشناس پژوهشی، مرکز تحقیقات آب و فاضلاب، موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو.

بهره گیری از زه آبهای کشاورزی با توجه به حجم قابل توجه آن ۱۷) تا ۲۶ میلیارد مترمکعب در سال)، محدودیت کیفی کمتر در مقایسه با فاضلابهای شهری و صنعتی و نیز نزدیکی به محل مصرف، به عنوان یکی از گزینه های مهم منابع آب غیرمتعارف (به خصوص در بخش کشاورزی) محسوب میشود. در این راستا تالابهای مصنوعی در تصفیه بیولوژیکی زه آبهای کشاورزی، پتانسیل خوبی به شمار میروند و به عنوان گزینه برتر در تصفیه زه آبها میتوانند معرفی شوند. اما با توجه به انواع تالابها (شامل تالابهای با جریان سطحی، جریان زیرسطحی، اصلاح شده به صورت مستقل و هیبریدی) و محدودیتها و مزایای هر یک از روشها، انتخاب نوع مناسب برای تصفیه زه آبها بسیار حائز اهمیت است. لذا در این مقاله ضمن ارائه کاربریهای مختلف زه آبها در بخشهای گوناگون و تحلیل انواع تالابهای مصنوعی، امکان بهره گیری از تالابهای مصنوعی برای تصفیه زه آبهای کشاورزی بررسی و گزینه برتر معرفی شده است. مطالعه حاضر به روش مروری انجام گرفته است. بررسی انجامشده نشان میدهد تالابهای مصنوعی بیوفیلمی با توجه به مزایایی همچون زمان ماند پایین در تصفیه، میزان بالای انتشار اکسیژن درون سیستم، رشد بالقوه گیاهان و باکتریهای بیوفیلمی، نیاز به سرمایه گذاری اولیه، راندمان بالا در حذف آلاینده های آلی و مواد مغذی و کاهش حداکثری بو و حشرات موذی، میتوانند به عنوان گزینه برتر در تصفیه بیولوژیکی زه آبها محسوب گردند.

تالابهای مصنوعی، تصفیه فاضلاب، زه آبهای کشاورزی