سید تاج الدین منصوری - پژوهشگر دوره دکتری معماری دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه شهید رجایی تهران.
اسماعیل ضرعامی - استاد دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه شهید رجایی تهران. ( مسوول مکاتبات)

زمینه و هدف: یکی از مشکلات افزایش جمعیت در شهرها، تغییرات مداوم و آرام در آب و هوای مناطق مختلف جهان است. علت آن را می‎توان در تغیر ساختار محیط توسط انسان به نفع منابع خود، دانست. در پی این تغییرات، غلظت اکسید کربن، به عنوان اصلی ترین گاز گلخانه ای در جو زمین، در نوسان و رو به افزایش بوده است که این امر علت اصلی تغییرات آب و هوا می‎باشد. این پژوهش با استفاده از مفهوم ردپای اکولوژیک، تاثیرات زیست بوم شناختی استفاده از سوخت های فسیلی در شهر اهواز را مورد بررسی قرار می دهد. روش بررسی: در این تحقیق از روش کلی ابداع شده توسط ریز و وکرناگل استفاده شده است که بر اساس آن محاسبات مربوط به رد پای اکولوژیک به دست آمده است. این روش محاسبه شامل مراحلی است که در این پژوهش برای دستیابی به هدف، از آن ها استفاده شده است. همچنین با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک لازم، اطلاعات کافی و مناسب برای استفاده از روش کلی ریز و وکرناگل، جمع آوری گردیده است. یافته ها: بر اساس نتایج  حاصل (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳) تاثیرات و میزان جای پای بوم شناختی سوخت های فسیلی در سال ۱۳۹۰، ۱۳۹۱، ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ برای شهر اهواز به ترتیب برابر با ۷۱/۶، ۳۶/۱۱، ۱۷/۷ و ۸۳/۸ هکتار/ نفر می باشد که در مقایسه با میزان سرانه جای پای بوم شناختی شهر در سال های یاد شده برابر با ۰۱۷۳/۰، ۰۱۶۴/۰، ۰۱۵/۰ و ۰۳۱/۰ در هر سال است، که با توجه به اختلاف بین این دو سطح می توان نتیجه گرفت که شهر اهواز در بخش مصرف سوخت های فسیلی از جای پای بوم شناختی منطقی برخوردار نمی باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج اولیه نشان می دهند که یکی از دلایل مهمی که باعث شده بزرگی جای پای بوم شناختی شهر اهواز از استانداردهای روز دنیا بیشتر باشد، بالا بودن بخش قابل توجهی از جمعیت برای استفاده از خودروها و عدم راه اندازی استفاده از کاربری های دیگر انرژی مثل نور خورشید که پتانسیل آن هم در منطقه وجود دارد، می باشد. در این پژوهش خلاصه میزان جای پای بوم شناختی در بخش مصرف سوخت های فسیلی در شهر اهواز نشان می‎دهد که هرساله مسئولان شهر اهواز به چه میزان زمین علاوه بر منابع موجود نیاز دارند تا کربن حاصل از سوختن بنزین و گازوئیل که بخشی از انرژی های مورد استفاده شهروندان را، جبران کند.

اهواز, جای پای بوم شناختی, توسعه پایدار, تاب آوری, تخریب