محمدصفر نوری - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تخار، افغانستان
نثار احمد طالیمن - دانشجوی دکتری، گروه پویایی محیط و مدیریت، دانشگاه هیروشیما، ژاپن

آزمایش حاضر با هدف بررسی اثر کاربرد ترکیبی کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی دانه گندم تحت شرایط تنش خشکی انجام گردید. در این آزمایش از ارقام مینامینوکوری و  للمی-۲ استفاده شد. تیمارها شامل کاربرد کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم و اعمال تنش خشکی بود. ارقام مذکور بعد از مرحله گلدهی در معرض سه سطح تنش خشکی (آبیاری  نرمال، تنش خفیف و شدید خشکی) قرار گرفتند. نتایج نشان داد تنش خشکی سبب کاهش رشد، عملکرد، مقدار نشاسته و پنتوزان قابل حل در آب دانه گردید، درحالی که، میزان پروتئین خام و فیتات فسفر دانه را در هردو رقم افزایش داد.  بالاترین مقادیر عملکرد دانه و نشاسته دانه در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی مربوط به رقم للمی-۲ بود. درحالی که، رقم مینامینوکوری بیشترین مقدار پروتین خام، پنتوزان کل، پنتوزان قابل حل در آب و فیتات فسفر دانه را به خود اختصاص داد. همچنین، نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد مقدار کافی کودهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم می تواند اثرات زیان بار تنش خشکی را کاهش دهد. علاوه برآن، انتخاب ژنوتیپ های متحمل در برابر تنش خشکی مانند رقم للمی-۲ جهت به حد اقل رسانیدن خسارت ناشی از تنش خشکی مفید می باشد.

پروتئین, پنتوزان, عملکرد, فیتات, گندم