بررسی کاهش آسیب پذیری اماکن با پدافند غیرعامل (مطالعه موردی زندان ها)

چکیده پدافند غیرعامل مجموعه ای از اقدامات غیرمسلحانه است که به کارگیری آن ها موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری، ارتقاء پایداری ملی، تداوم فعالیت های ضروری و تسهیل مدیریت بحران در برابر تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن می گردد. نتیجه حوادث چه طبیعی از قبیل سیل و زلزله و طوفان و غیره و چه مصنوعی از قبیل جنگ و عملیات خرابکارانه و غیره، آسیب و خسارت است. ازیک طرف قرار گرفتن ایران دریکی از ۳ ناحیه زلزله خیز جهان (کمربند هیمالیا-آلپ) و از طرف دیگر بهره برداری از ساختمان های ناایمن که طی ۳۰ سال اخیر در کشور ساخته شده اند، به عنوان جدی ترین مشکلات در مطالعات خطر و آسیب پذیری شهرهای کشورمان محسوب می شوند و با توجه به بررسی بحران های گذشته و شرایط ساختمان های کشور، تعداد زیادی از ساختمان های موجود احتمال خرابی خواهند داشت و مطالعات آسیب پذیری نیز این ادعا را تایید می کند و چون پیشگیری از وقوع حوادث ناممکن است، بنابراین مباحث مقاوم سازی سازه های آسیب پذیر دربرابر حوادث و همچنین بهسازی سازه های آسیب دیده ، بسیار مهم می باشند. در این تحقیق از روش تحلیلی - توصیفی استفاده می شود و به منظور گردآوری اطلاعات از روش های مطالعه کتابخانه ای و میدانی (شامل: مشاهده و ...) ، بهره برده شده است. پس از بیان مسئله پژوهش به بررسی ضرورت و هدف پژوهش حاضر پرداخته می شود. در فرایند تحقیق که بررسی ساختمان زندان اوین با دیدگاه پدافند غیرعامل جهت عملکرد مناسب درزمان زلزله هست انجام می شود در این مرحله بخش های مختلفی از اجزای سازه ای و معماری مورد ارزیابی و با دیدگاه پدافند غیرعامل بررسی می شوند برخی از ملاحظات آیین نامه ۲۸۰۰ و پدافند غیرعامل که در مبحث ۲۱ مقررات ملی ساختمان عنوان شده است برای ساختمان مورد ارزیابی بررسی می شود پس از مشخص شدن نواقص در بخش های مختلف راهکارهایی جهت مقاوم سازی ساختمان مربوطه ارائه می شود. با توجه به تشابهاتی که در برخی انواع خطرات طبیعی و تهدیدات انسان ساز یافت می شود، جهت کاهش خطرپذیری می توان با ارزیابی خطرات بالقوه در هر مکان، تمهیدات بهینه پدافند غیرعامل را جهت کاهش خطرپذیری انواع خطرات و سوانح مانند کاهش خسارات ناشی از زلزله و لرزش موج انفجار بمب، در نظر گرفت. تعامل میان تمهیدات پدافند غیرعامل در مقابل تهدیدات انسان ساز از یک سو و هم پوشانی آن با دیگر خطرات طبیعی مانند زلزله از سوی دیگر، می تواند به پایداری معماری منجر شود. رعایت ملزومات پدافند غیرعامل در ساختمان های ی نظیر زندان به امنیت جامعه و کاهش هزینه ها در زمان بحران کمک شایانی می کند.واژه های کلیدی: پدافند غیرعامل، حوادث طبیعی، زلزله، خسارت، مقاوم سازی، آسیب پذیری، اجزای سازه ای و غیر سازه ای، معماری