میترا ابتهی
سید ابوالقاسم جزایری
محمدرضا اشراقیان
احمدرضا درستی مطلق
هاله صدرزاده یگانه
حامد پورآرام

این پژوهش یک مطالعه مقطعی، توصیفی تحلیلی است که با هدف تعیین شیوع اضافه وزن و چاقی در دختران نوجوان مناطق شمال و جنوب شهر تهران و مقایسه آنها با یکدیگر و همچنین بررسی برخی عوامل اقتصادی اجتماعی مرتبط با آن در سال تحصیلی ۸۴-۱۳۸۳ انجام گردیده است. برای انتخاب نمونه ها نخست با استفاده از نمونه گیری سیستماتیک، محل خوشه ها (دبیرستان) تعیین و سپس نمونه ها در درون خوشه ها به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. به این ترتیب، ۱۰۵ دختر نوجوان دبیرستانی از منطقه شمال تهران (وضعیت اقتصادی اجتماعی سطح بالا) و ۱۰۵ نفر از جنوب تهران (وضعیت اقتصادی اجتماعی سطح پایین) مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات اقتصادی اجتماعی شامل میزان تحصیلات پدر و مادر و وضعیت اشتغال والدین با استفاده از پرسشنامه خود اجرا جمع آوری و اطلاعات مصرف چربی به وسیله تکمیل پرسشنامه های یادآمد و یادداشت خوراک ۲۴ ساعته گردآوری شدند. وزن و قد دختران، طبق روش استاندارد، اندازه گیری گردید و برای بررسی نمایه توده بدن، از مرجع مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها در آمریکا (Centers for Disease Control and Prevention-CDC ۲۰۰۰استفاده شد. شیوع اضافه وزن و چاقی در دختران نوجوان منطقه شمال تهران ، ۲/۱۵ درصد و در دختران منطقه جنوب ، ۷/۲۶ درصد برآورد شد (۰۴/۰=P). همچنین مشخص گردید که بین میانگین نمایه توده بدن دختران منطقه شمال تهران با تحصیلات مادر ارتباط آماری معنی دار وجود دارد (۰۴/۰=P). بین شغل مادر با اضافه وزن و چاقی دختران در منطقه جنوب نیز ارتباط آماری معنی داری مشاهده شد(۰۵/۰>P). از این رو، ضرورت توجه به نوجوانان، به ویژه نوجوانان مناطق کم درآمد، در برنامه های مداخله ای و آموزش برای ارتقای سطح سلامت و بهبود وضعیت تغذیه ای بیش از پیش حس می شود.

Adolescent, Overweight, Obesity, Socio-economic status, نوجوان, اضافه وزن, چاقی, وضعیت اقتصادی اجتماعی