دکتر سعادت ترابیان
دکتر عباسعلی کریمی
دکتر مجتبی صداقت
دکتر محمدحسین ماندگار

بیماری های قلبی، شایع ترین علل مرگ و میر در کشورهای توسعه یافته و همچنین در کل دنیا هستند و طبق پیش بینی سازمان بهداشت جهانی، عامل اصلی مرگ و میر در سراسر دنیا در سال ۲۰۲۰ خواهند بود. شایع ترین عمل جراحی در مبتلایان به تنگی عروق کرونر، جراحی تعویض عروق کرونر (‍Coronary Artery Bypass Graft-CABG) است. به منظور تعیین احتمال بقای بیماران مبتلا به تنگی عروق کرونر پس از عمل جراحی (CABG) در سال ۱۳۸۰ در بیمارستان دکتر شریعتی تهران، ۳۴۰ بیمار (۸۳ زن و ۲۵۷ مرد) که در مدت ۶ ماه تحت عمل Isolated-CABG قرار گرفته بودند، بررسی شدند. عوامل خطر مهم بیماری عروق کرونر از جمله سابقه پر فشاری خون(Hypertension-HTN)، دیابت(Diabetes Mellitus-DM)، چربی خون، مصرف سیگار و سابقه CABG قبلی در بیماران بررسی گردید. عوامل خطر مربوطه، به علاوه سن، نمایه توده بدنی (Body Mass Index-BMI)، کسر تخلیه (Ejection fraction )، اولویت (Priority) عمل جراحی، مدت زمان بیهوشی، پمپ و کلامپ آئورت زنان و مردان نیز مورد مقایسه قرار گرفتند. برای تعیین میزان بقای بیماران نیز از روش تحلیل بقا استفاده گردید. در این مطالعه، مصرف سیگار در مردان نسبت به زنان بیشتر بود. سابقه HTN، DM، چربی خون و میانگین BMI در زنان بیش از مردان بود. همچنین زنان از مردان مسن تر بودند، Ejection fraction آنها بیشتر بود و عمل های جراحی غیرانتخابی در زنان بیشتر از مردان انجام شده بود. از ۳ نوع رگی که برای پیوند استفاده شده بود، شریان رادیال در مردان نسبت به زنان بیشتر به کار رفته بود. تعداد پیوند از یک تا شش رگ متفاوت بود، ولی در اکثر موارد ۳ یا ۴ پیوند استفاده شده بود. متوسط زمان بیهوشی، بستن آئورت (Aortic cross-Clamp)و پمپ در زنان و مردان اختلاف معنی داری نداشت. میانگین مدت اقامت زنان، پس از عمل بیش از مردان بود. در کل، تعداد ۷ مرد (۷/۲ درصد) و ۱۰ زن (۱۲ درصد) در زمان بستری در بیمارستان فوت شدند. احتمال بقای یک ماهه بیماران با روش (Kaplan Meier) در مردان ۱۲/۹۷ درصد، در زنان ۴۳/۸۸ درصد و در کل بیماران، ۲۹/۹۵ درصد به دست آمد. در این مطالعه، عواملی که با کاهش احتمال بقا همراه بودند عبارت بودند از: جنس مونث، سابقه HTN، هیپرلیپیدمی (زیاد بودن چربی خون)، سابقه قبلی CABG، سابقه بستری در بخش مراقبت های ویژه قلبی (‍Cardiac Care Unit-CCU)، عمل های جراحی غیرانتخابی، مدت زمان بیهوشی و کلامپ طولانی.

CABG, Survival analysis, Risk factor, Coronary artery, شریان کرونر, عامل خطر, تحلیل بقا, CABG