آذرنوش صادقیان - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، گرایش اگرواکولوژی دانشگاه دولتی شهرکرد
علی عباسی سورکی - دانشیارگروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه دولتی شهرکرد
مجتبی کریمی - استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه دولتی شهرکرد
زهرا لری گوئینی - دانشیار پژوهشکده علوم پایه سلامت، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد

به منظور مقایسه ی میزان تاثیر کودهای جلبکی آسکومارین و NPK بر خصوصیات رشدی و عملکردی زرین گیاه، آزمایشی در سال ۱۳۹۹ در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه اجرا شدم تیمارهای مورد مطالعه شامل مقدار کود NPK مرسوم، محلول پاشی ده روز یکبار کود جلبکی با غلظت ۵ درصد، کاهش مصرف کود شیمیایی به ۵۰ درصد و محلول پاشی کود جلبکی هر ده روز یکبار و استفاده از کود جلبکی با غلظت ۵ درصد در خاک که در سه تکرار شاهد (بدون اعمال تیمار) مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج بررسی اثر سایر تیمارهای کودی حاکی از آن بود که میانگین ارتفاع بوته و وزن خشک بوته تحت تاثیر هیچ یک از تیمارهای مورد مطالعه قرار نگرفت، اما در مورد سایر شاخص های رشدی و در سطح ۵ درصد اختلاف معنی داری مشاهده شد. تیمار NPK در مقایسه با سایر تیمارهای کودی بالاتری میزان تاثیر را در شاخص هایی نظیر تعداد شاخه فرعی، میزان کلروفیل b، کارتنوئید و میزان اسانس داشت. شاخص های سه برگ و میزان کلروفیل a تحت تاثیر تیمار کاهش مصرف کود شیمیایی به ۵۰ درصد و محلول پاشی کود جلبکی هر ده روز یکبار در بالاتری میزان خود قرار گرفتند . این کود بالاتری میزان تاثیر را در میزان اسانس زرین گیاه نیز داشت. ۲۷ - ۳۲ ترکیب شیمیایی در اسانس گیاه دارویی زرین گیاه تحت تاثیر تیمارهای کودی مختلف شناسایی شد و مجموع ترکیبات شناسایی شده بین ۵۲ / ۹۹ تا ۱۰۰ درصد بود. ترکیبات عمده اسانس زرین گیاه شامل: آلفاپین ( ۳۳ / ۱-۳۴ / ۲۰ )، لیرونن ( ۶۹ / ۹-۸۷ / ۴۰ درصد)، وربنون ( ۳۱ / ۰-۵۵ / ۳۹ درصد) و ژرانیال ( ۸۵ / ۱-۲۸ / ۱۳ درصد) بود. ترکیب آلفاپین و ژرانیال در تیمار شاهد دارای یکبار میزان بود. ترکیب لیرونن تحت تاثیر کاهش مصرف کود شیمیایی به ۵۰ درصد و محلول پاشی کود جلبکی هر ده روز یکبار بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد و تیمار NPK نیز بالاتری میزان تاثیر را بر مقدار ترکیب ژرانیال داشت. با توجه به نتایج مذکور می توان نتیجه گرفت که اگرچه کود جلبکی باعث بهبود چشمگیر میزان ترکیبات اسانس در زرین گیاه نشد اما باعث افزایش معنی دار محتوای کلروفیل و برخی شاخص های رشدی در این گیاه گردید.

زرین گیاه، تیرارهای کودی، آسکومارین ، NPK ، شاخص های رشد