مهدی جودی - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان- دانشگاه محقق اردبیلی

جهت بررسی رابطه زمان وقوع و طول مراحل مختلف نموی با توان تولید دانه ارقام زراعی گندمهای ایرانی آزمایشی در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان- دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی ۹۰-۱۳۸۹ اجرا گردید. تعداد ۸۱ رقم گندم در شرایط آبی و در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. زمان وقوع مراحل نموی مختلف بر اساس درجه- روز رشد برای ارقام ثبت شد. نتایج آزمایش نشان داد که عموما ارقام جدید گندم نسبت به انواع قدیمی دارای عملکرد دانه و شاخص برداشت بالا بودند. عملکرد بالا در ارقام جدید گندم با تعداد دانه بیشتر در واحد سطح همراه بود. تفاوت معنی داری بین ارقام قدیمی و جدید از نظر عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه دیده نشد. ارقام کشت شده در زمانهای متفاوتی وارد ساقه دهی شدند. این تنوع برای مراحل نموی چکمه پوش، خوشه دهی، گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک نیز مشاهده شد. رابطه مشخص و معنی داری بین زمان ساقه دهی، گرده افشانی و نیز طول مرحله ساقه دهی- گرده افشانی با عملکرد دانه دیده نشد. همبستگی بین طول دوره پر شدن دانه با عملکرد دانه مثبت و معنی دار بود که نشان می دهد طولانی بودن این مرحله در منطقه مورد آزمایش احتمالا منجر به عملکرد دانه بالا برای گندم خواهد شد.

ساقه دهی, طول دوره پر شدن دانه, طول رشد سنبله, گرده افشانی, گندم