پریسا مشایخی - کارشناس ارشد بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
مسعود تدین نژاد - عضو هیات علمی بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

برای ارزیابی چهار روش عصاره گیری فسفر قابل استفاده گیاه در خاک های گچی استان اصفهان، آزمایشی گلخانه ای بر روی گیاه گندم با تعداد ۳۰ نمونه خاک که از نظر میزان فسفر قابل استفاده گیاه وسایرخصوصیات فیزیکی و شیمیایی در محدوده وسیعی قرار داشتند، صورت گرفت. روش های عصاره گیری فسفر شامل اولسن، سلطانپور، مهلیچ۳ و عصاره اشباع با آب مقطر بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که ترتیب عصاره گیر های مورد مطالعه بر اساس توانایی آنها در استخراج فسفر خاک به صورت مهلیچ-۳> اولسن> سلطانپور> آب مقطر می باشد. علاوه بر این آب مقطر، عصاره گیر مناسبی جهت استخراج فسفر قابل استفاده گیاه نیست. در این میان روش اولسن با بیشترین همبستگی با فاکتورهای گیاهی مختلف از قبیل عملکرد وزن خشک، میزان فسفر موجود در اندام هوایی و میزان جذب فسفر، مناسبترین روش تشخیص داده شد. از سوی دیگر با توجه به نتایج آزمایش روش مهلیچ۳ روش مناسبی برای استخراج فسفر قابل استفاده گیاه در خاک های گچی بوده و با توجه به قابلیت عصاره گیری همزمان عناصر غذایی ماکرو و میکرو در خاک جایگزین مناسبی برای عصاره گیر اولسن در خاک های گچی می باشد.

اولسن, حد بحرانی, خاک گچی, سلطانپور, فسفر, عصاره گیر, گندم و مهلیچ-۳