فهیمه وهابی - کارشناسی ارشد گروه مهندسی علوم خاک دانشکده آب و خاک دانشگاه تهران
حسین میر سید حسینی - استادیار گروه مهندسی علوم خاک دانشکده آب و خاک دانشگاه تهران
مهدی شرفا - استادیار گروه مهندسی علوم خاک دانشکده آب و خاک دانشگاه تهران

ضایعات تولید شده در صنعت تولید قارچ خوراکی که شامل بستر کشت قارچ می باشد دارای خصوصیات و پتانسیل لازم برای کاربرد در اراضی کشاورزی به عنوان ماده اصلاح کننده است. این ضایعات به عنوان کمپوست قارچ مصرفی[۱] (SMC) شناخته شده و به طور معمول پس از مراحل تولید قارچ دور ریخته می شود. هدف این مطالعه بررسی و مقایسه تاثیر این ضایعات  در حالت تازه، یک ساله و دو ساله در سطوح مختلف ۱۵، ۳۰ و ۶۰ تن در هکتار بر خصوصیات شیمیایی یک خاک لوم شنی بود. در این آزمایش انواع SMC با خاک در ستونهایی به طور یکنواخت مخلوط شدند و در دوره زمانی معین هفته ای یک بار با آب مقطر آبشویی شدند، زه آب ستونها جمع آوری شد و در ۴ دوره (هفته اول، هفته چهارم، هفته هشتم و هفته دوازدهم) در زه آب ستونها EC و pH، کاتیونها و آنیونهای محلول اندازه گیری شدند. اندازه گیریهای فوق در نمونه های خاک قبل از آزمایش و در پایان آزمایش نیز انجام گرفتند. نتایج آزمایش زه آب ستونها و همچنین نمونه های خاک نشان داد که در SMC دو ساله شوری کمتری نسبت به سایر انواع SMC در خاک ایجاد می کند، ولی حاوی پتاسیم، کلسیم و منیزیم بیشتری بوده است. SMC دو ساله غلظت کمتری از سدیم و کلر در خاک ایجاد می کند. مقدار نتیرات موجود در SMC دو ساله نیز زیاد بوده که  می تواند نسبت به سایر SMC های تازه و یک ساله نیاز اولیه گیاه را بیشتر فراهم کند. مقایسه سطوح مختلف استفاده SMC نشان داد که سطح ۶۰ تن دارای EC و غلظت بالای کاتیونها و آنیونها بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که سطح ۳۰ تن مصرف SMC نسبت به سایر سطوح مطلوب تر باشد. از آنجا که SMC منبع غنی عناصر غذایی مورد نیاز گیاه می باشد، در صورتی که به مقدار مناسب به کار رود، می تواند سبب بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شود.   [۱]- Spent Mushroom Compost

کمپوست قارچ خوراکی, ضایعات, اصلاح خاک, شوری, آبشویی