آشنایی با لقاح طبیعی، لقاح خارج رحمی و ضرورت استفاده از گامت جایگزین در درمان ناباروری

هم زمان با ظهور فناوری لقاح خارج رحمی در سال ۱۹۷۸، امکان درمان ناباروری برخی از زوج هایی که به هر دلیلی دارای گامت بوده، ولی از داشتن فرزند محروم بودند فراهم شد. بررسی جنبه های مختلف به کارگیری روش های باروری کمکی جایگزین در ایران، علی الخصوص از نظر شرعی و قانونی یکی از مقدمات اصلی ورود به استفاده از این فناوری است. مفاهیم باروری کمکی، لقاح خارج رحمی، انتقال مستقیم گامت اهدایی به داخل رحم و مقایسه آن با تشکیل جنین حاصل از گامت جایگزین پس از کشت و آماده سازی آن در آزمایشگاه و سپس انتقال آن به داخل رحم از مفاهیم اساسی و اولیه جهت آشناسازی حوزه های علمیه و فقها و دانشمندان سایر علوم به ویژه حقوق، روانشناسی و جامعه شناسی است. استفاده از روش های گامت جایگزین در باروری زوجین نابارور زمینه نگرش جدیدی را در فقه و قانون برای استفاده از این روش ها در درمان ناباروری فراهم نموده است. استفاده از این روش ها در ایران نیازمند بررسی های اساسی و جدی مطابق با شرایط فرهنگی اجتماعی آن است. سلامت جسمی، روحی و روانی اهدا کننده و دریافت کننده یکی از مهم ترین عوامل ارزیابی فرآیند اهدا است. همچنین علاوه بر ارزیابی سلامت جسمی فرد و اطمینان از عدم ابتلای به بیماری های صعب العلاج، جلوگیری از انتقال برخی از بیماری های ژنتیک به جنین حاصل نیز حایز اهمیت است. اگرچه تطابق ویژگی های خونی، ظاهری، فرهنگی، اجتماعی و حتی رعایت تناسب دینی نیز در این رابطه مطرح است. استفاده زوج نابارور از این تکنیک ها در درمان ناباروری، مستلزم اطلاع دقیق از ابعاد متنوع آن است. هر گونه اطلاعی که بتواند در تصمیم زوج نسبت به استفاده از این تکنیک ها تغییری حاصل نماید، بایستی قبل از هر گونه اقدام درمانی در مشاوره های متعدد عرضه گردد و پس از پذیرش آگاهانه و رضایت زوج، امکان استفاده از این تکنیک ها محقق گردد. به کارگیری این تکنیک ها در درمان ناباروری زوج بدون فراهم آمدن مقدمات اولیه ارزیابی سلامت اهدا کننده و دریافت کننده و عدم آگاه سازی دقیق زوج نابارور از ابعاد متنوع فقهی، حقوقی، روانی، اجتماعی و اخلاقی، می تواند زمینه ساز آسیب های اجتماعی جبران ناپذیر بعدی برای زوج و فرزند حاصل باشد و مراکز درمان ناباروری بایستی دقت کافی در این زمینه را مبذول نمایند.

Keywords:

Gamete , Fetus , Sperm , Gamete Donation , IVF , Third Party Reproduction , گامت , اهدای گامت , لقاح خارج رحمی , بارداری جایگزین