سعید فتحی - دانشیار، گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان
زینب فاضلیان - کارشناس ارشد، گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان

هدف: کارآیی بازار اختیارات فرصتی برای توسعه و بهبود مکانیسم مدیریت ریسک و سفته بازی در این بازار را فراهم می کند. منظور از کارآیی بازار اختیارات میزان نقض محدودیتهای آربیتراژ در بازارهای اختیار است. در این پژوهش بنابر آن است تا بر اساس گذشته کارآیی بازار اختیارات، آینده کارآیی آن تخمین زده شود. روش: در این پژوهش از رویکرد فراتحلیل در تخمین کارآیی بازار اختیارات برای هر سال استفاده شده است. به طور کلی ۵۴ مقاله مشتمل بر ۱۳۱۵ آزمون ۷/۳ میلیون معامله اختیار می باشد. مقالات منتشره مربوط به سالهای ۱۹۷۸ تا ۲۰۱۹ بوده است. روش تخمین آینده کارآیی رویکرد سری زمانی مبتنی بر خط روند است. یافته ها: نتایج حاکی است که بازارهای اختیار ناکارآ هستند و این ناکارایی تا سال ۲۰۰۰ نوسان شدیدی تجربه می کند. این نوسان از سال ۲۰۲۰ کاهش یافته و تفاوت معناداری در میزان ناکارآیی بازار اختیارات قبل و بعد از سال ۲۰۰۰ وجود دارد. تخمین آینده کارآیی بازار حاکی از مقدار بالاتر و نرخ رشد بیشتر براساس داده های بعد از سال ۲۰۰۰ و مقدار کمتر و نرخ رشد کمتر بر اساس داده های کل است. نتیجه گیری: طبق انتظار نظری مبتنی بر بهبود کارآیی بازار اختیارات در طول زمان این اتفاق افتاده و برای سالهای آتی هم انتظار می رود. اما علت اینکه از سال ۲۰۰۰ این اتفاق شکل جدی تری به خود گرفته مبهم و دلیل آن نا مشخص است از پژوهشهای پیشنهادی برای پژوهشگران آتی تحلیل دلیل بهبود معنادار کارایی بازار اختیارت بعد از سال ۲۰۰۰ است.

کارآیی بازار اختیارات، اختیار معامله، سری زمانی، خط روند، فراتحلیل