سجاد اسفندیاری - کارشناسی ارشد ادبیات فارسی

فرهنگ عامیانه اشکال متنوعی دارد که در همه ادوار شعر فارسی تاثیر گذار بوده و در شعر معاصر نیز نمود یافته است. فاضل نظری، یکی از برجسته ترین شاعران غزل سرای معاصر، از عناصر فرهنگ عامیانه، به میزان قابل توجهی در اشعار خود بهره می گیرد. استفاده وی از این عناصر، در همه مجموعه های شعرش به یک اندازه می باشد، به گونه ای که می توان گفت: این ویژگی،یکی از اصلی ترین دلایل علاقه وافر مردم به اشعار این شاعر معاصر بوده است.عناصر فرهنگ عامیانه در اشعار فاضل نظری، به گونه های مختلف، تقسیم می شود؛ در هر قسمت، ابتدا، شرح کلی از موضوعات اصلی طرح می گردد و سپس با آوردن شاهد مثال های مختلف، ضمن شرح ابیات، چگونگی استفاده وی از این عناصر مورد تحلیل قرار می گیرد. شاعر، در بهره گیری از عناصر عامیانه در اشعار خود، آگاه می باشد و هدف او، نزدیک کردن زبان شعر به زبان مردم است. شاعر با قلم توانای خود چنان واژگان محاوره ای را با واژگان آرکائیک پیوند داده که گویی این واژگان، سال ها در شعر، مورد استفاده قرار می گیرد. این شاعر معاصر خود را اسیر بداعت های عجیب و غریب در فرم غزل نمی کند بلکه بدایع شاعرانه ذهن خود را صرف مضمون پردازی و تصویر سازی می نماید؛ معمولا تصویر سازی های فاضل نظری، با استفاده از عناصر زبان عامیانه انجام می شود و با بهره گیری از عناصر فرهنگ و ادبیات عامیانه، مضامین تازه را وارد شعر می کند.روش تحقیق در این کار کتابخانه ای و تحلیل و توصیف آثار است؛ مواد کار در این پژوهش ابیات انتخابی و نظریات و تعاریف است؛ از اشعار شاعر، شعرها، بعد از فیش برادری، به طور موردی بررسی می شود و ابیاتی که از نظر زبان، ادب و فرهنگ عامیانه امتیاز بیشتر و بارز تری دارد انتخاب می گردد، سپس با دسته بندی اشعار، محورهای آن مشخص می گردد و در فصل پایانی با مقایسه و استنتاج از تحلیل ها، نتیجه ای کلی گرفته می شود.

فاضل نظری، فرهنگ عامیانه، غزل معاصر