کاظم مندگاری - هیات علمی دانشکده هنر و معماری/ دانشگاه یزد
ضحی ندیمی - دانشجوی دکتری معماری دانشگاه یزد
زهره تفضلی - مستندنگاری و مطالعات معماری ایران، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

رشته معماری همواره با مسئله انسجام مواجه بوده است. با تعمق در این مسئله می توان آن را در معنای انسجام معرفت های متکثر در رشته معماری و همچنین انسجام معرفت های نظری در موقعیت عمل شرح داد. این معضل کهن، خود را در برنامه ریزی درسی رشته معماری و همچنین در کارگاه های طراحی نشان می دهد. از طرفی دانش رتوریک در طول تاریخ به مثابه هنر تالیف شناخته شده است. در این پژوهش، با رجوع به رتوریک و اتخاذ چهارچوب نظری موقعیت رتوریکال، سعی شده است به روش استدلال منطقی_ روایی طرح موقعیت رتوریکال برای خوانش موقعیت های آموزش و طراحی معماری، نشان داده شود. با اتکا به مدل موقعیت رتوریکال، مسئله انسجام در معماری را می توان بازاندیشی کرد. بر مبنای این بازاندیشی، می توان گفت حل مسئله انسجام، در واقع از طریق فهم درست معنای عمل و در پی آن فهم دقیق رابطه میان نظر و عمل ممکن می شود. همچنین تعمق در موقعیت رتوریکال نشان می دهد که تالیف، در دیالکتیک نظر و عمل (در موقعیت عمل) و در وجود انسان تحقق می یابد. با فهم این مطلب، مفروضات حاکم بر نظام آموزش معماری اصلاح شده است و راهکارهایی عملی نظیر محوریت یافتن کارگاه های طراحی و اهمیت تربیت جامع معمار ارائه می گردد.

آموزش معماری, رتوریک, آرشیتکتونیک, انسجام نظر و عمل