نرگس جدا - دکترای برنامه ریزی درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
مرجان کیان - دانشیار گروه مطالعات برنامه ریزی درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
علی حسینی خواه - استادیار گروه مطالعات برنامه ریزی درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
مهدی سبحانی نژاد - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

این پژوهش درصدد استنتاج مبانی و اصول برنامه درسی روئیدنی در دوره پیش دبستان بوده است. برای این منظور پس از تحلیل اسنادی و مفهومی ماهیت این برنامه، با بهره گیری از روش پژوهش «استنتاج پس رونده» به استنباط مبانی این برنامه پرداخته شده است. در طرح پس رونده در ابتدا کلیه مصادیق این برنامه از ۶۰ سند معتبر ملی و بین المللی (کتب، مقالات، رساله های مکتوب و الکترونیکی) از سال ۱۹۹۴ تا سال ۲۰۲۰ استخراج شدند، سپس به منظور تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده در سه مرحله، کدگذاری باز، محوری و گزینشی داده ها دسته بندی و حدود ۳۱ مبنا احصاء شد. در ادامه با بهره گیری از روش «استنتاج پیش رونده» اصول ناظر به هر مبنا استنتاج شدند. نمونه گیری مورد استفاده در این پژوهش، از نوع هدفمند بوده است؛ چراکه به بررسی اسناد موثر در فهم مسئله پژوهش پرداخته شده است. جهت اعتباربخشی نتایج حاصل از این پژوهش، مراحل کدگذاری در تعامل با متخصصین برنامه ریزی درسی و فلسفه تعلیم و تربیت، حدود ۱۰ بار مورد بازنگری دقیق قرار گرفتند. اهم یافته ها پیرامون ماهیت برنامه درسی روئیدنی عبارتند از پدیده ای منعطف، پویا و مارپیچ چندبعدی با سطح مقطع های متفاوت. مهم ترین مبانی برنامه درسی روئیدنی در دوره پیش دبستان عبارتند از اینکه کودک موجودی منعطف با ابعاد همه جانبه، دارای هویت اجتماعی و استعدادهای منحصربفرد است و معرفت نیز اکتشافی، پویا، بدیع و متناظر با علایق کودکان است. برخی از اصول اساسی برنامه درسی روئیدنی نیز شامل جامع نگری به کودک، توجه به تفاوت های فردی، تدارک امکان کندوکاو، ارتباط با پدیده موردمطالعه و فرضیه سازی هستند.

مبانی و اصول, برنامه درسی روئیدنی, استنتاج پیش رونده, استنتاج پس رونده, پیش دبستان