بررسی آرای مفسران در باره مفهوم و گستره عدالت اجتماعی با تاکید بر آیه ۲۵ سوره حدید

Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 465

This Paper With 30 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RJQK-13-48_001

تاریخ نمایه سازی: 26 اردیبهشت 1401

Abstract:

بسط عدالت اجتماعی به مثابه ی یک موضوع خطیر قرآنی قدمتی دیرین دارد. ارتباط این موضوع با مفهوم "قسط" در آیه ی ۲۵ سوره ی حدید از محورهای قابل توجه در دیدگاه مفسران مسلمان در طول تاریخ به شمار آمده است. برمبنای این پیوند برخی مفسران براین باورند که "قسط" در این آیه ناظر به معنای عدالت اجتماعی است. و آیه در صدد بیان برقراری آن به عنوان یکی از اهداف اصیل انبیاء است و با تاکید آن حتی قلمرو اجتماعی دین را نیز در بر می گیرد. جستار پیش رو با روش توصیفی تحلیلی در پی واکاوی ابعاد مختلف این مفهوم است. دستاورد این پژوهش بیانگر آن است که ادله ی کافی برای اثبات دلالت آیه ۲۵ سوره ی حدید به مفهوم عدالت اجتماعی و بسط تفسیری واژه ی قسط وجود دارد و در نتیجه می توان با استناد به آن برقراری عدالت اجتماعی را به عنوان هدف بعثت انبیاء اثبات کرد و از رهگذر آن قلمرو دین در حوزه ی زندگی دنیوی و اجتماعی را نیز پذیرفت و به عبارت دیگر به لحاظ تئوریک مسیر و ابزار برقراری عدالت از سوی شارع مقدس توسط انبیاء تبیین شده است اما اجرای برنامه ها به عهده مردم سپرده شده است.بسط عدالت اجتماعی به مثابه ی یک موضوع خطیر قرآنی قدمتی دیرین دارد. ارتباط این موضوع با مفهوم "قسط" در آیه ی ۲۵ سوره ی حدید از محورهای قابل توجه در دیدگاه مفسران مسلمان در طول تاریخ به شمار آمده است. برمبنای این پیوند برخی مفسران براین باورند که "قسط" در این آیه ناظر به معنای عدالت اجتماعی است. و آیه در صدد بیان برقراری آن به عنوان یکی از اهداف اصیل انبیاء است و با تاکید آن حتی قلمرو اجتماعی دین را نیز در بر می گیرد. جستار پیش رو با روش توصیفی تحلیلی در پی واکاوی ابعاد مختلف این مفهوم است. دستاورد این پژوهش بیانگر آن است که ادله ی کافی برای اثبات دلالت آیه ۲۵ سوره ی حدید به مفهوم عدالت اجتماعی و بسط تفسیری واژه ی قسط وجود دارد و در نتیجه می توان با استناد به آن برقراری عدالت اجتماعی را به عنوان هدف بعثت انبیاء اثبات کرد و از رهگذر آن قلمرو دین در حوزه ی زندگی دنیوی و اجتماعی را نیز پذیرفت و به عبارت دیگر به لحاظ تئوریک مسیر و ابزار برقراری عدالت از سوی شارع مقدس توسط انبیاء تبیین شده است اما اجرای برنامه ها به عهده مردم سپرده شده است.بسط عدالت اجتماعی به مثابه ی یک موضوع خطیر قرآنی قدمتی دیرین دارد. ارتباط این موضوع با مفهوم "قسط" در آیه ی ۲۵ سوره ی حدید از محورهای قابل توجه در دیدگاه مفسران مسلمان در طول تاریخ به شمار آمده است. برمبنای این پیوند برخی مفسران براین باورند که "قسط" در این آیه ناظر به معنای عدالت اجتماعی است. و آیه در صدد بیان برقراری آن به عنوان یکی از اهداف اصیل انبیاء است و با تاکید آن حتی قلمرو اجتماعی دین را نیز در بر می گیرد. جستار پیش رو با روش توصیفی تحلیلی در پی واکاوی ابعاد مختلف این مفهوم است. دستاورد این پژوهش بیانگر آن است که ادله ی کافی برای اثبات دلالت آیه ۲۵ سوره ی حدید به مفهوم عدالت اجتماعی و بسط تفسیری واژه ی قسط وجود دارد و در نتیجه می توان با استناد به آن برقراری عدالت اجتماعی را به عنوان هدف بعثت انبیاء اثبات کرد و از رهگذر آن قلمرو دین در حوزه ی زندگی دنیوی و اجتماعی را نیز پذیرفت و به عبارت دیگر به لحاظ تئوریک مسیر و ابزار برقراری عدالت از سوی شارع مقدس توسط انبیاء تبیین شده است اما اجرای برنامه ها به عهده مردم سپرده شده است.

Keywords:

Authors

محسن قاسم پور

استاد گروه علوم و قرآن دانشگاه علامه طباطبائی

محمد علی مهدوی راد

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، پردیس فارابی دانشگاه تهران.

شیما محمودپور قمصر

دانشجوی علوم قرآن و حدیث دکتری دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ترجمه فولادوندآقا بخشی، علی. افشاری راد. مینو. (۱۳۷۴). ...
  • الازهری الهروی، محمد بن احمد.(۲۰۰۱م). تهذیب اللغه. بیروت: دار احیاء ...
  • ابن جوزی. ابوالفرج عبدالرحمن بن علی.(۱۴۲۲ ق). زاد المسیر فی ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر.(بی­تا). التحریر و التنویر. بی­جا: بی­نا. ...
  • ابن درید الازدی، ابو بکر محمد بن الحسن..(۱۴۰۷ق). جمهره اللغه. ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس.( ۱۴۰۴ ق). معجم مقاییس اللغه. ...
  • ابن قتیبه عبدالله بن مسلم. (بی­تا). تاویل مشکل القرآن. بی­جا. ...
  • ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو. (۱۴۱۹). تفسیر القرآن العظیم. ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی.(۱۴۰۸ ق). روض الجنان و روح ...
  • بازرگان، مهدی .( ۱۳۷۷). آخرت و خدا هدف بعثت انبیاء. ...
  • بازرگان، مهدی. (۱۳۸۷). تنظیم و تنقیح در بنیاد فرهنگی مهندس ...
  • بلخی، مقاتل بن سلیمان. (۱۴۲۳ ق).تفسیر مقاتل بن سلیمان. بیروت: ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر. ( ۱۴۱۸ ق). انوار التنزیل و ...
  • پژوهشکده تحقیقات استراتژیک. (۱۳۸۷). عدالت اجتماعی. زیر نظر سید رضا ...
  • ثعلبی نیشابوری، ابو اسحاق احمد بن ابراهیم.(۱۴۲۲ ق). الکشف و ...
  • خطیب، عبدالکریم.(بی­تا). التفسیر القرآنی للقرآن. بی­جا: بی­نا. بی­چاامام خمینی، روح ...
  • دروزه، محمد عزه. (۱۳۸۳ق). التفسیر الحدیث. قاهره: دارالکتب العربیه ...
  • دینوری، عبدالله بن محمد.(بی­تا). الواضح فی تفسیرالقرآن. بیروت: دارالکتب الاسلامیه ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (۱۴۱۲). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: ...
  • رامیار، محمود.( ۱۳۶۹). تاریخ قرآن. تهران: امیر کبیر ...
  • رشیدالدین میبدی، احمد بن ابی سعد. (۱۳۷۱).کشف الاسرار و عده ...
  • عبدالرزاق، علی. (بی­تا). الاسلام و الاصول الحکم. قاهره: الهیئه المصریه ...
  • زمخشری، محمود.( ۱۴۰۷ ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. بیروت: ...
  • سیدباقری، سید کاظم. (۱۳۸۷). راه­کارهای تامین عدالت اجتماعی در نظام ...
  • سید قطب. (۱۳۸۳). عدالت اجتماعی در اسلام. مترجم سید هادی ...
  • سید بن قطب بن ابراهیم شاذلی.(۱۴۱۲ ق). فی ظلال القرآن. ...
  • سمرقندی، نصربن محمد بن احمد.(بی­تا). بحرالعلوم. بی­جا: بی­نا ...
  • شریعت­مدار، سید محمدرضا. سید باقری. سید کاظم. (۱۳۹۳). عدالت از ...
  • صادقی تهرانی، محمد.( ۱۳۶۵). الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن. قم: ...
  • صلیبا، جمیل. (۱۳۶۶). فرهنگ علوم فسلفی. ترجمه منوچهر صانعی. تهران: ...
  • طباطبائی، سید محمدحسین. (۱۴۰۲). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: موسسه ...
  • طبرانی، سلیمان بن احمد. التفسیر الکبیر: تفسیر القرآن العظیم . ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (۱۳۷۲). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. ...
  • طبری، ابو جعفر محمد بن جریر. (۱۴۱۲). جامع­البیان فی تفسیرالقرآن. ...
  • طوسی، محمد بن حسن.(بی­تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: دار ...
  • عسکری، حسن بن عبدالله.(۱۴۰۰ ق). الفروق فی­اللغه. بیروت: دار الآفاق ...
  • عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه.(۱۴۱۵ ق). تفسیر نور الثقلین. ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد. (۱۴۰۹ ق). العین. قم: نشر هجرت. ...
  • فخرالدین رازی. ابوعبدالله محمد بن عمر.( ۱۴۲۰ ق). مفاتیح الغیب. ...
  • فخر زارع، سید حسین. (۱۳۸۹). گفتمان عدالت در انقلاب اسلامی. ...
  • فضل الله، سید محمد حسین.(۱۴۱۹ ق). تفسیر من وحی القرآن. ...
  • فیض کاشانی، ملا محسن.(۱۴۱۵ ق). تفسیر الصافی. تهران: انتشارات الصدر ...
  • قاضی­زاده، محمد کاظم. (۱۳۷۷). اندیشه­های فقهی - سیاسی امام خمینی. ...
  • قرائتی، محسن.(۱۳۸۸). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درس­هایی از قرآن. ...
  • قمی، علی بن ابراهیم. (۱۳۶۷). تفسیر قمی. قم: دار الکتاب. ...
  • گنابادی، سلطان محمد. (۱۴۰۸).تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده. بیروت: ...
  • مرامی، علی­رضا.(۱۳۸۱). بررسی مقایسه­ای مفهوم عدالت از دیدگاه مطهری. شریعتی ...
  • مطهری، مرتضی. (۱۳۴۹). جاذبه و دافعه علی (ع). تهران: حسینیه ...
  • _________.(۱۳۹۰). مجموعه آثار. بی­جا: نشر صدرا ...
  • _________.(۱۳۷۳). نبوت. قم: نشر صدرا ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۷۱). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الاسلامیه. ...
  • نحاس، ابوجعفر احمد بن محمد.( ۱۴۲۱ ق). اعراب القرآن. بیروت: ...
  • واحدی، علی بن احمد.( ۱۴۱۱ ق). اسباب نزول القرآن. بیروت: ...
  • نمایش کامل مراجع