ابراهیم پورجواد - دانشجوی دکتری معماری، دانشکده فنی و مهندسی، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
مسعود یوسفی تذکر - استادیار دانشکده فنی و مهندسی،گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

هنر و معماری اموری کاملا عینی هستند و ما در ساخت اندیشه، نیاز داریم بدانیم کدامین مفاهیم نظری و آرای حکمی در این امور عینی تاثیر گذارده و آن ها را شکل و صورت بخشیده اند. معماران ایرانی همواره ایده ی تجلی وحدت در کثرت و بازگشت کثرت به وحدت را در آثارشان به نمایش گذاشته اند. ایلخانیان بر سرزمین وسیعی ، که از کناره های مدیترانه، تا سواحل اقیانوس هند و منطقه قفقاز امتداد می یافت و بر این اساس ساختمان هایی با سبک های معماری متفاوت از خود به جای گذاشتند که زمین لرزه های متعدد ، تاخت و تازهای مکرر و اشغال گری های پی در پی بیشتر آن ها را از بین برده و تنها نمونه هایی پراکنده و مخروبه در پایتخت های این سلسله: شهرهای مراغه ، تبریز، بغداد و سلطانیه ، به جای مانده که تعریف و توصیف کامل بیشتر آنها، از کتب تاریخی به دست ما رسیده است . البته ابنیه ای که از دوره ی ایلخانیان در مرکز و غرب ایران باقی مانده ، سبک های معماری محلی آن عصر را نشان می دهد و نمایانگر نوع معماری در عصر ایلخانی است که ، میراث دار مجموعه ای از سبک ها، مدل ها ،روش ها و لوازم ساختمانی متنوعی بودند، که پیش از آنان ، در ایران توسعه یافته بود همچنین در این نوشتار دیدگاه هایی که درباره نور و رنگ از جانب عرفا و حکمای دوره اسلامی بیان شده مورد قرار گرفته است. اما هدف از نوشتار حاضر نور و رنگ در هنر و معماری دوره ایلخانیان (نمونه موردی گنبد سلطانیه) می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف، بنیادی و از نظر ماهیت بر اساس شیوه توصیفی- تحلیلی است.

نور، رنگ، معماری، گنبد سلطانیه، ایلخانیان، دوران اسلامی