مسعود زارعی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی عمران، آب و محیطزیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
بیژن یگانه - استادیار دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

امروزه کیفیت هوا در شهرهای بزرگ به دلیل ارتباط مستقیم با سلامت انسان ها، آب وهوا و اقتصاد منطقه کانون توجه قرار گرفته است. معمولا ارزیابی کیفیت هوا با استفاده از ایستگاه های ثابت، هواپیماها و ماهواره ها انجام می گیرد که نیازمند پرسنل ماهر و یا تجهیزات گران قیمت برای اندازه گیری دقیق صحیح است. محدودیت های موجود در ارزیابی های زمینی، ماهواره ها و هواپیماها برای اندازه گیری آلاینده های جوی نمایانگر نیازمندی این عرصه به روش های نوین و کم هزینه تر است که با ورود پهپادها این امکان بطور قابل توجهی فراهم شده است. در سال های اخیر، پرنده های هدایت پذیر از دور (پهپادها) یا هواپیماهای بدون سرنشین که قابلیت نصب سنسورهای مختلف برای نظارت بر کیفیت هوا را دارند توانایی جدیدی را در بررسی آلودگی هوا و ردیابی پخش و انتشار آلودگی و همچنین مطالعه تحولات زیست محیطی به نمایش گذاشته اند. بدست آوردن اطلاعات زمانی و مکانی دقیق از آلاینده ها، پایش لحظه ای محیط، جمع آوری سریع و جامع داده ها در نزدیکی منابع آلودگی به دلیل پیچیدگی سایت ها و محدودیت و موانعی که معمولا وجود دارد به سختی امکان پذیر است اما با کمک این هواپیماهای بدون سر نشین این امر به راحتی صورت می گیرد. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله به مواردی چون انواع پهپادها ، شناسایی سنسورهای قابل حمل برای نظارت بر کیفیت هوا که آلاینده هایی مانند PM۲.۵ . O۳ . NO۲ . SO۲ . CO ،.PM۱ و کربن سیاه را اندازه گیری می کنند پرداخته شده است. در ادامه مزیت پهپادها در دسترسی بهتر به منابع و مکان هایی که نیاز به بررسی و پایش دارند اما بواسطه موانع و خطرات احتمالی این امکان وجود نداشته آورده شده و نهایتا به بررسی استفاده از پهپادها به عنوان ابزار سنجش همراه که می توانند در لحظه در مکان مورد نیاز مستقر شده و اطلاعات را جمع آوری کنند پرداخته شد

آلودگی هوا؛ ذرات معلق، پهپاد، سنسور کم هزینه، پروفیل عمودی غلظت