آگاهی، نگرش و عملکرد عابرین پیاده در زمینه رعایت مقررات راهنمائی و رانندگی در عبور از محدوده چهارراه های اصلی شهر تهران

بر اساس آمارهای معاونت راهنمائی و رانندگی نیروی انتظامی در سال ۱۳۸۱ در کل کشور ۷۹۶ عابر پیاده در اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده اند که ۳۹۹ نفر(۵۰ درصد) مربوط به معابر درون شهری و۳۹۷ نفر(۵۰ درصد)آنها مربوط به معابر برون شهری بوده است. با توجه به این وضعیت، مطالعه حاضر به منظور تعیین سطح آگاهی، چگونگی نگرش و عملکرد عابرین پیاده در مورد مقررات راهنمائی و رانندگی در شهر تهران انجام گرفت. مطالعه از نوع مقطعی بوده و جامعه هدف، عابرین پیاده در شهر تهران بوده اند. نحوه نمونهگیری به صورت غیر احتمالی آسان بوده و حجم نمونه مورد نیاز ۵۷۶ نفر تعیین گردید. در آنالیز تحلیلی برای تعیین ارتباط متغیرهای کیفی از آزمون کای دو و در صورت لزوم از شاخص میزان بخت (Odds Ratio-OR) و حدود اطمینان آن استفاده شد. پایایی سوالات در هر حیطه با استفاده از شاخص آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت.در مجموع ۵۸۰ عابر مورد بررسی قرار گرفتند. به ترتیب ۷/۶۶، ۷/۶۰ و ۸/۵۴ درصد از افراد مورد بررسی دارای آگاهی، نگرش و عملکرد مناسب در زمینه مقررات راهنمائی و رانندگی بوده اند. پس از حذف اثر متغیرهای مخدوش کننده با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک، آگاهی و نگرش عابرین در زمینه مقررات راهنمائی و رانندگی از نظر آماری دارای ارتباط معنی دار بود. اما ارتباط معنی داری بین نگرش و عملکرد آنها مشاهده نشد. آگاهی عابرین مورد بررسی در مورد مقررات راهنمائی و رانندگی با تحصیلات و شغل آنها مرتبط بود. همچنین ارتباط سن با نگرش و ارتباط جنس، تحصیلات و شغل با عملکرد آنها از نظر آماری معنی دار بود. این مطالعه نشان داد عملکرد عابرین در شهر تهران در زمینه مقررات راهنمائی و رانندگی ضعیف است. نکته قابل ذکر دیگر روند کاهشی در نسبت وضعیت مطلوب از آگاهی به نگرش و از نگرش به عملکرد است. با توجه به اهمیت نقش عوامل انسانی در وقوع سوانح و حوادث ترافیکی، بهترین روش جهت کاهش وقوع این گونه حوادث به کارگیری برنامه های پیشگیرانه و آموزشی است. با استفاده از نتایج چنین تحقیقاتی می توان به نحو بهتر و هدفمند تری چنین برنامه هایی را طراحی و اجرا نمود و در نهایت نگرش، رفتار و شیوه های زندگی مردم را در زمینه ترافیک ارتقا بخشید.

Keywords:

Knowledge , Attitude , Practice , Driving lows , عابرین , آگاهی , نگرش , عملکرد , مقررات راهنمائی و رانندگی