آفرین رحیمی موقر
الهه سهیمی ایزدیان
مسعود یونسیان

پژوهش های متعددی در کشور طی سال های اخیر در مورد وضعیت مصرف مواد در دانشجویان انجام شده است. لیکن این مطالعات به صورت پراکنده در دانشگاه های مختلف انجام شده، دسترسی به آنها محدود بوده و در مورد آنها یک جمع بندی علمی صورت نگرفته است. این مطالعه جهت جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به شیوع مصرف مواد و الگوهای آن در دانشجویان کشور انجام شده است. به این منظور تلاش شد نتایج منتشر شده تحقیقات و گزارش هایی که حاوی اطلاعاتی در این مورد بود به طور سیستماتیک از دانشگاه ها و سازمان های مختلف، جمع آوری و مورد بررسی قرار گیرند. اسناد مرور شده شامل مقالات منتشر شده در مجلات علمی داخلی و خارجی، پایان نامه ها، مقالات ارائه شده در کنگره ها و گزارشات سازمانی بوده است. نتایج سه شاخص «مصرف در طول عمر»، «مصرف در حال حاضر» و «مصرف روزانه» به تفکیک در مورد مواد اپیوئیدی، الکل، حشیش، کوکائین، مواد توهم زا (هالوسینوژن ها) و آمفتامین از این مطالعات استخراج و ارائه گردید. نتایج این مطالعه مروری حاکی از آن است که تقریبا تمام این مطالعات (۱۶=n) مربوط به سال های بعد از ۱۳۷۶ است. بسیاری از مطالعات دارای اشکالات متدولوژیک بودند که استفاده از آنها را دچار مشکل می کرد. با این وجود می توان نتیجه گیری کرد که الکل و پس از آن مصرف تریاک و سپس حشیش شایع ترین مواد غیرقانونی مورد استفاده می باشند. تعداد دانشجویانی که به مصرف یکی از مواد غیرقانونی وابسته هستند بیش از ۵۰ هزار نفر و تعداد کسانی که در طول یک ماه حداقل یک بار یکی از مواد اپیوئیدی را مصرف می کنند حدود ۱۵۰ هزار نفر در کشور تخمین زده می شود.پیش بینی روشی صحیح برای پایش وضعیت مصرف مواد در دانشجویان، همچنین اجرای برنامه های روز آمد و مستمر پیشگیرانه و وجود امکان ارائه خدمات جدی مشاوره و درمان ضرورت دارد.

University students, Drug use, Systematic review, Iran, بررسی مروری, دانشجویان, مصرف مواد, اعتیاد, ایران