سیدرضا مجدزاده
ژیلا صدیقی
ماشاالله کلاهدوز
مسعود یونسیان
سیدمهدی نورایی
جعفر جندقی
نجمه نورانی
نرگس حیدریان
محسن مالکی نژاد
فرید ابوالحسنی
ماندانا عسکری نسب
احمد عمادی
فرشید فریور
عمران اسدی
عباسعلی طالبی

در این مطالعه پایش به شیوه «خود ارزیابی» در برنامه مراقبت مادران باردار (که بر اساس نگرش به کیفیت خدمات از دیدگاه گیرندگان خدمت طراحی شده) با «پایش (نظارت) معمول» مقایسه شده است. برای مقایسه خود ارزیابی و نظارت معمول، ابتدا هشت مرکز بهداشتی-درمانی شهری با روش «تخصیص تصادفی طبقه بندی شده» به دو دسته تحت مداخله «خود ارزیابی» و مقایسه که «نظارت معمول» در آنها صورت می پذیرفت (به ترتیب سه و پنج مرکز) تقسیم شدند. در شیوه خود ارزیابی، عمده مشکلات کشف شده کمبود وسایل و مواد، نقص های فضای فیزیکی و مواد آموزشی بود، درحالی که نظارت های معمول بیشتر به فرآیند های اداری، نقص های مربوط به وسایل و امکانات و نهایتا توصیه های کلی مرتبط به ارایه خدمات (مانند پایین بودن کیفیت مراقبت) پرداخته بودند. در مقایسه با پایش معمول، خود ارزیابی از عمق بیشتری در بررسی خدمات از بعد فنی و رعایت حقوق مراجعه کنندگان برخوردار است. علی رغم گذشت مدت کمی از خود ارزیابی در مراکز تحت مداخله نسبت به مراکز مقایسه، نگرش کارکنان نسبت به روابط با یکدیگر (P=۰.۰۵) و رضایت کلی آنان از شرایط کار (P=۰.۰۴) ارتقا یافته بود که به نظر می رسد مربوط به اثرات کار گروهی باشد. در پایان می توان نتیجه گرفت که «خود ارزیابی» بر مشارکت کارکنان و نگرش آنها به گیرندگان خدمت، خلاقیت در جهت رفع مشکلات و نهایتا بر نتیجه ارزیابی کیفیت ارایه خدمات موثر بوده است. لیکن بر اساس نکات ابراز شده توسط کارکنان مراکز تحت مداخله، نکته مهم همخوانی و پشتیبانی سطوح بالاتر از این فعالیت است و در غیر این صورت تغییرات ایجاد شده پس از مدتی بی اثر خواهند شد.

Quality, Service research, Field trial, Maternal care, کیفیت, تحقیقات ارایه خدمات, کارآزمایی میدانی, مراقبت از مادران باردار