الهام شمس - Dept. of Hort. Sci., Islamic Azad Univ., Isfahan(Khorasgan) Branch.
نعمت الله اعتمادی - Dept. of Hort. Sci., College of Agric., Isfahan Univ. of Technol., Isfahan, Iran.
فروغ مرتضایی نژاد - Dept. of Hort. Sci., Islamic Azad Univ., Isfahan(Khorasgan) Branch.

سوفورای ژاپنی درخت خزان کننده با گل های سفید تا شیری رنگ خوشبو، با گل آذین خوشه مرکب، است. از این درخت در فضای سبز شهری مناطق مرکزی ایران کمتر استفاده شده است. یکی از دلایل آن، کمبود اطلاعات در مورد ازدیاد این گیاه است. در این آزمایش، اثر غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید و نمک پتاسیم- ایندول بوتیریک اسید (صفر، ۵۰۰۰، ۱۰۰۰۰، ۱۵۰۰۰ و ۲۰۰۰۰ میلی گرم در لیتر) بر ریشه زایی قلمه های خشبی سوفورای ژاپنی، با پاگرما و بدون پاگرما، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که قلمه های خشبی بدون پاگرما ریشه زایی نداشتند و تنها تولید کالوس نمودند. پاگرما اثر معنی داری بر همه تیمارهای به­کار برده داشت. بیشترین میزان ریشه زایی در غلظت ۲۰۰۰۰ میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید و نمک پتاسیم آن (به ترتیب ۶۶/۵۶% و ۳۳/۵۳%) در ۸۰ روز پس از کشت قلمه ها حاصل شد. بلندترین طول ریشه در روز ۸۰، مربوط به غلظت ۲۰۰۰۰ میلی گرم در لیتر نمک پتاسیم- ایندول بوتیریک اسید بود. افزایش غلظت های هورمونی، باعث افزایش درصد ریشه زایی، تعداد ریشه، سطح برگ، میزان کربوهیدرات ریشه، وزن تر و خشک ریشه، ساقه و برگ شد. اما با کاهش غلظت های هورمونی، نسبت تعداد جوانه نورسته به تعداد جوانه خفته و میزان کربوهیدرات برگ افزایش یافت.

hardwood cuttings, rooting, indole butyric acid-potassium salt, Bottom heat., قلمه خشبی, ریشه زایی, نمک پتاسیم- ایندول بوتیریک اسید, پاگرما