واکاوی عوامل زمینه ساز مهاجرت نخبگان به خارج از کشور

سرمایه انسانی یکی از عوامل مهم در توسعه ملی به شمار می آید. هرچه سهم نیروی انسانی متخصص در جامعه ای نسبت به جوامع دیگر بیشتر باشد، آن جامعه در مراتب بالاتری از رشد و توسعه قرار خواهد گرفت و یقینا جامعه صنعتی، توسعه اقتصادی و پیشرفت تکنولوژی خود را مرهون وجود سرمایه انسانی می داند. مهاجرت و جابجایی مکانی نیروی انسانی، به عنوان موضوعی پایدار در رشته های گوناگون علوم انسانی، توجه پژوهشگران را به خود معطوف داشته است. به خاطر گستردگی مهاجرت در دنیای امروز، همه جوامع بشری به نحوی با چالش های مربوط به مدیریت مهاجرت رو به رو هستند؛ لذا شناسایی عوامل تاثیرگذار بر جریان مهاجرت جهت مدیریت صحیح آن بسیار مهم و حیاتی می باشد. بر این اساس سئوال تحقیق حاضر، این است که کدام عوامل بسترساز در ایران، منجر به گرایش نخبگان به مهاجرت به خارج می گردد؟ برای پاسخ به این سوال، ۲۲ مصاحبه ی نیمه ساختار یافته با نمونه گیری هدفمند با نخبگان علمی تحت پوشش بنیاد علمی نخبگان (۱۳۹۸) انجام شد. مصاحبه های عمیق با روش استقرایی کد گذاری باز شده (تحلیل محتوایی متعارف) و کدهای باز براساس معانی مشترک ظاهری و مقایسه ی مداوم در قالب زیر طبقه و طبقه های فرعی و اصلی دسته بندی شدند. نتایج نشان داد که مشکلات اقتصادی بیشترین میزان اثرگذاری بر مهاجرت نخبگان را دارد در حالیکه فوری ترین اقدامات بایستی در خصوص مشکلات فرهنگی و اجتماعی و مدیریتی صورت پذیرد.

Keywords:

نخبگان , مهاجرت نخبگان , مهاجرت به خارج از کشور , مشکلات فرهنگی اجتماعی