سید محمد رضی آصف آگاه - استادیار فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران.

شئون معصوم در مراحل مختلف استنباط از جمله کشف موضوع، کشف حکم، جمع میان ادله و حل تعارض نقش دارند. این مقاله نقش شئون معصوم در کشف حکم را بررسی می کند. این مقاله درصدد است تاثیر شئون معصوم را در کشف حکم با بررسی آیات و روایات و ارائه نمونه های روایی به نمایش بگذارد و نشان دهد صدور نص از شان خاص چه تاثیری در استظهار حکم دارد. در این روش ابتدا احتمالات صدور نص از شان بیان شده و برداشت فقیهان ذکر می شود، سپس قرائن شناسایی حکم از شان خاص بیان می گردد. نوآوری مقاله در بیان شیوه های هفت گانه تاثیر شئون معصوم در کشف حکم، تحلیل آنها و تطبیق نمونه های روایی و فقهی است. این شیوه ها عبارتند از: جداسازی احکام شرعی از احکام غیرشرعی، جداسازی احکام عمومی از احکام اختصاصی، احکام دائمی و ثابت از احکام موقت و متغیر، احکام الزامی از غیرالزامی، مولوی از ارشادی، حکومتی از غیرحکومتی، و عبادی از غیرعبادی.

شئون معصوم, کشف حکم شرعی, استظهار اولی, کشف حکم دائمی و موقت, حکم ارشادی, حکم حکومتی, فلسفه فقه