کژال مرادیان گیلان - دانش آموخته دکتری علوم و صنایع خمیر و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سحاب حجازی - دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
علی عبدالخانی - دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
هربرت سیکستا - پروفسور گروه محصولات و سیستم های زیستی، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه آلتو، اسپو، فنلاند

در این تحقیق، خمیر کاغذ رنگبری شده باگاس کارخانه صنایع کاغذ پارس برای استخراج همی سلولز و تولید خمیر حل شونده، در معرض تیمار زایلاناز و استخراج قلیایی سرد به صورت مجزا و تلفیقی قرار گرفت. اثر مثبت آنزیم بر حذف همی سلولزها مشاهده و با افزایش دوز آنزیم زایلاناز( ۰۱/۰ تا ۰۵/۰ گرم بر گرم خمیرکاغذ)، خروج همی سلولزها از خمیرکاغذ افزایش یافت اما همچنان مقادیر زیادی از همی سلولزها در خمیرکاغذ بعد از تیمار آنزیمی باقی می مانند. شاخص پلی دیسپرسیتی (PDI) با اعمال تیمار زایلاناز افزایش (۲۱/۸-۴۵/۸ ) یافته که منجر به دامنه توزیع وزن مولکولی گسترده تری می شود. میزان سلولز با وزن مولکولی زیاد (۲۰۰۰DP>) با اعمال تیمار زایلاناز افزایش یافته و بیشترین میزان در سطح ۰۵/۰ گرم آنزیم مشاهده گردید. تیمار استخراج قلیایی سرد در مقایسه با تیمار زایلاناز، منجر به خروج بسیار قابل ملاحظه همی سلولزها از خمیرکاغذ می شود. از سوی دیگر تیمار استخراج قلیایی سرد موجب افزایش درجه روشنی و گرانروی خمیرکاغذها (بترتیب به میزان ۰۴/۸۲ و ۴۵۴ میلی لیتر/گرم ) می گردد. همچنین با این تیمار، دامنه توزیع وزن مولکولی محدودتری می تواند حاصل شود که پتانسیل زیادی برای تولید هدفمند سلولز ایجاد می کند. در کل نتایج این تحقیق حاکی از موفقیت تبدیل خمیرکاغذ به خمیر حل شونده با یک مرحله تیمار قلیایی سرد می باشد.

استخراج قلیایی سرد, باگاس, خمیر حل شونده, خمیرکاغذ رنگبری شده, زایلاناز