مقدسه اکبری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
سحاب حجازی - دانشیارگروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی ،دانشگاه تهران، کرج، ایران
محمد احمدی - استادیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران

در این تحقیق از مونواتانولآمین با غلظت ۱۵ درصد به همراه افزودنی سولفیت پتاسیم در ۴ سطح و پخت سولفیت پتاسیم با قلیائیت ۱۴ درصد به همراه افزودنی مونواتانول آمین در ۴ سطح به عنوان مایع پخت جهت خمیر کاغذسازی از کلش برنج مورد استفاده قرار گرفته اند. سولفیت پتاسیم/هیدروکسید پتاسیم و سولفیت سدیم/ هیدروکسید سدیم در نسبت های ۵۰/۵۰ درصد و تیمار سولفیت سدیم در قلیاییت ۱۴ درصد به عنوان تیمارهای شاهد انتخاب گردیدند. بر اساس نتایج بدست آمده خمیرکاغذ تولیدشده با مونواتانول آمین (۱۵ درصد) دارای بیشترین بازده کل و بیشترین عدد کاپا می باشد. با استفاده از سولفیت پتاسیم به عنوان عامل افزودنی در پخت های مونواتانول آمین مقدار وازده، بازده کل و عدد کاپا کاهش می یابد به طوری که کم ترین بازده و کم ترین عدد کاپا مربوط به تیمار مونواتانول-آمین (۱۵ درصد) در ترکیب با سولفیت پتاسیم (۴۰ درصد) می باشد. در تیمار سولفیت پتاسیم (۱۴ درصد) مشاهده شد که با افزایش غلظت مونواتانول آمین به عنوان عامل افزودنی میزان بازده کل افزایش و میزان وازده و عدد کاپا کاهش می یابد. بیشترین شاخص کشش مربوط به تیمار مونواتانول آمین (۱۵ درصد) در ترکیب با سولفیت پتاسیم (۱۰ درصد) و بیشترین شاخص ترکیدن مربوط به تیمار سولفیت پتاسیم (۱۴ درصد) در ترکیب با مونواتانول آمین (۲۰ درصد) می باشد. با توجه به نتایج ویژگی های نوری مشخص شد که بیش-ترین میزان درجه روشنی مربوط به سولفیت پتاسیم (۱۴ درصد) در ترکیب با مونواتانول آمین (۲۰ درصد) و بیشترین ماتی مربوط به مونواتانول آمین ۱۵ درصد می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که فرآیند مونواتانول آمین در ترکیب با سولفیت پتاسیم می تواند به صورت موفقیت آمیزی بر روی کلش برنج اجرا شود و ویژگی های خمیرکاعذهای تولیدی به ویژه از نظر مقاومت های مکانیکی در حالت ترکیبی برتر از فرآیند سودا و فرایند هیدروکسید پتاسیم به تنهایی می باشند. همچنین کاربرد فرآیندهای ترکیبی برای خمیرکاغذسازی از کلش برنج می تواند امکان استفاده از مایع پخت باقیمانده را به عنوان کود آلی فراهم آورد، مایعی که بازیابی آن چالش برانگیز به نظر می رسد.

خمیر کاغذ, سولفیت پتاسیم, عدد کاپا, کلش برنج, مونو اتانول آمین