ناهید رستگارفر - دانشجوی دکتری فرآورده های چندسازه چوبی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
ربیع بهروز - دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
مهدی باریکانی - استاد گروه پلی یورتان و مواد پیشرفته، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران، تهران، ایران

فوم سخت پلی یورتان به دلیل دارا بودن ویژگی های مطلوبی مانند هدایت حرارتی کم و فرآیند تولید آسان، امروزه به طور گسترده ای استفاده می شود. در حال حاضر صنعت پلی یورتان به علت دو ماده اولیه عمده یعنی پلی ال ها و ایزوسیانات ها که از مشتقات نفتی می باشند، به طور زیادی به منابع پترو شیمیایی وابسته است. نگرانی کاهش منابع فسیلی و آلودگی موجب علاقه زیادی به توسعه پلی ال ها ی زیستی از منابع تجدید شونده شده است. مواد لیگنو سلولزی با داشتن ترکیباتی غنی از گروه های هیدروکسیل برای تولید پلی ال های زیستی مناسب می باشند. در فرآیند های پالایش زیستی با استفاده از حلال های معینی تا حد زیادی درشت مولکول-های ماده لیگنو سلولزی شکسته شده و به مایعی ویسکوز تبدیل می گردد. مصرف زیاد این حلال ها، افزایش هزینه تولید پلی ال ها را به دنبال داشته است. این امر سبب تحقیق بر روی حلال ها ی تجدید پذیر و ارزان قیمت مانند گلیسرول خام شده است. در این پژوهش از گلیسرول خام به عنوان حلال زیستی برای مایع سازی خاک اره و تولید پلی ال استفاده گردید. اثر عوامل فرآیندی زمان و دمای واکنش بر ویژگی ها ی پلی ال های حاصل بررسی شد. با افزایش دمای مایع سازی، عدد اسیدی و هیدروکسیل کاهش و بازده تولید و ویسکوزیته پلی ال-ها افزایش یافت. با بررسی دما ها و زمان های مختلف، پلی ال حاصل از مایع سازی در دمای ۰C ۱۸۰ به مدت ۳۶۰ دقیقه، با بازدهی ۵۱ درصد و عدد اسیدی و هیدوکسیل به ترتیب ۷/۹ و mgKOH/g ۳۲۵ و ویسکوزیته Pa.s ۱۶ به عنوان پلی ال بهینه تعیین گردید.

مایع سازی, گلیسرول خام, خاک اره, پلی ال, پلی یورتان