مهربان صادقی - دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دانشکده بهداشت، گروه بهداشت محیط
حسن هاشمی - دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دانشکده بهداشت، گروه بهداشت محیط
محسن اربابی - دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دانشکده بهداشت، گروه بهداشت محیط
عبدالمجید فدایی - دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دانشکده بهداشت، گروه بهداشت محیط

مقدمه و هدف: با توجه به مخاطرات بهداشتی و زیست محیطی زباله های بیمارستانی، می بایستی از روشهای سازگار با محیط زیست، اقتصادی و در عین حال با کارایی بالا جهت امحاء این زائدات استفاده شود. هدف اصلی در این مطالعه بررسی امکان سنجی استفاده از زباله سوز و اتوکلاو در بی خطر سازی و امحاء زباله های بیمارستانی استان چهارمحال و بختیاری می باشد. در این طرح مناسبترین روش دفع زباله های بیمارستانی از نقطه نظر فنی، اقتصادی و صرفه جوئی در هزینه ها میزان اثر بخشی در کاهش بار آلودگی و .... با توجه به سیستم مدیریتی موجود شرایط اقلیمی و جغرافیایی و ظرفیت بیمارستانهای زیر 400 تخت بیمار مشخص می شود و می توان به صورت یک گزینه واحد و یکنواخت آن را برای تمامی بیمارستانها ی استان و حتی بیمارستان های با شرایط یکسان در کشور بکار برد. روش بررسی: این پژوهش کاربردی از نوع تجربی بوده که طی مدت یک سال انجام شد. جهت بررسی کمی و کیفی زباله های بیمارستانی و تعیین میزان سرانه زباله از کلیه بیمارستان های شهرستان شهرکرد استفاده شد. بیمارستان سید الشهدای فارسان بعنوان پایلوت روش زباله سوز و بیمارستان آتیه تهران بعنوان روش غیر سوز (اتوکلاو و NEW STER آلمان) انتخاب شد. در خصوص تعیین سرانه تولید زباله به توزین و بررسی کمی زباله های تولیدی پرداخته شد. آلودگی شیرابه زباله (BOD‐COD) ، آلاینده های خروجی از دودکش زباله سوز( شامل ذرات معلق، منوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، دی اکسید نیتروژن و دی اکسین) و کلیفرم های موجود در هوای خروجی اتوکلاو اندازه گیری شد. بحث و نتیجه گیری: طبق یافته های این پژوهش سالانه حدود 806 تن زباله در 7 بیمارستان استان ( محدوده مورد مطالعه) تولید می شود که از این میزان 311/5 تن در سال یعنی معادل 38/6% آن را زباله های عفونی تشکیل میدهد. بر اساس نتایج بدست آمده، هر چند آلاینده های مهم خروجی از دودکش زباله سوز زیر حد استاندارد می باشند، ولی در صورت توسعه بخش های فوق تخصصی بیمارستانها و افزایش مصرف مواد دارویی و ترکیبات شیمیایی هیچگونه توجیهی برای استفاده از این فن آوری برای بیمارستان وجود ندارد. بنابراین جهت بی خطر سازی زباله های بیمارستانی، مشروط بر اینکه عمل تفکیک زباله ها از منبع تولید بخوبی انجام شود روشهای اتوکلاو، هیدروکلاو و گرمای مرطوب پیشنهاد می گردد.

زباله های بیمارستانی، اتوکلاو، زباله سوز، چهار محال و بختیاری