میترا طلایی - دکتری آلودگی محیط زیست، معاونت انسانی، اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی

امروزه استفاده از سموم دفع آفات در سراسر جهان گسترش یافته و کشاورزان در معرض خطر و مسمومیت ناشی از استنشاق و یا نگهداری این سموم می باشند.نشانگرهای زیستی می تواند به تشخیص حشره کش ها و آفت کش ها کمک کنند و با توجه به تجهیزات حفاظتی محدود،ما را در جلوگیری از آثار مسمومیت یاری رسانند.شناسایی نشانگرهای زیستی مواجه شغلی مهم است.در این مقاله حدود ۵۰۰ مقاه بررسی و ۳۰ پارامتر به عنوان معیار انتخاب نشانگر،برگزیده شد.عمده ترین نشانگرهای زیستی برای حشره کش ها شامل استیل کولین استراز(ACHE)،بوتیریل کولین استراز(BUCHE) به همراه ۳،۵،۶-تری کلرو-۲- پیریدینول (TCPP-Y) است که مختص کلرپیرفوس می باشد.لازم به ذکر است،اکثر متابولیت های یافت شده غیر اختصاصی اند.از ۱۱۸ نشانگر های زیستی مربوط به حشره کش ها،۴۵ مورد مبین در معرض بودن،۴۲ مورد نشنه دهنده اثر و ۱۴ مورد حساسیت را نشان می داد،۷۸نشانگر زیستی صرفا پتانسیل مواجهه را می نمایاند و فقط ۶۷ مورد قطعیت در معرض بودن را نشان داد.

نشانگرهای زیستی، حشره کش ها، آفت کش ها، نظارت