محسن مروتی - دانشیار و عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات آفت کش ها، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
فاطمه شفقی - استادیار و عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات حشرات زیان آور، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

گونه های مختلف شته های گلخانه از جمله شته جالیز Aphis gossypii Glover سالانه خسارت زیادی به خیار وارد می سازد. در پژوهش حاضر که در گلخانه های خیار استان آذربایجان غربی انجام پذیرفت از حشره کش جدید امامکتین بنزوات ۴/۸% + استامی پراید ۶/۴%EC با دو دوزهای ۱/۵ و ۲ در هزار جهت کنترل شته جالیز استفاده گردید. به منظور اندازه گیری باقیمانده آفت کش، تعداد ۱۱ نمونه (۱ نمونه از هر دو دوز مختلف، در سه زمان ۳، ۶، ۸، ۱۳ و ۱۵ روز پس از سم پاشی و ۱ نمونه شاهد بدون سم پاشی) جمع آوری شد و تحت شرایط استاندارد به آزمایشگاه منتقل گردید. پس از آسیاب و یکنواخت کردن و آماده سازی نمونه ها، از فاز آلی بدست آمده از این مرحله برای مرحله تصفیه استفاده شد و در نهایت پس از انجام سانتریفیوژ ۲سی سی از فاز آلی حاصل پس از عبور از فیلتر سر سرنگی برای تبخیر و سپس تزریق به دستگاه آماده شد. سپس با تنظیم و بهینه سازی شرایط دستگاه LC-MS/MS شناسایی و کمی سازی مقادیر باقیمانده آن انجام گرفت. در نهایت، مقادیر محاسبه شده با پیشینه مجاز ملی باقیمانده سموم(MRLs) مقایسه شد تا وضعیت میزان باقیمانده سم در محصول مشخص شود. بررسی باقیمانده سموم در خیار تیمار شده با حشره کش مورد آزمایش نشان داد که در همه نمونه های ارسالی پس از برداشت محصول، باقیمانده حشره کش امامکتین بنزوات به حدی پایین بود که تشخیص کمی و کیفی آن توسط دستگاه LC-MS/MS امکان پذیر نبود و تنها استامی پراید سه روز پس از سم پاشی در هر دو تیمار مقادیر ۰/۰۵۸ و ۰/۰۶۳ میلیگرم بر کیلوگرم به ترتیب باقیمانده داشت که پایین تر از حد مجاز می باشد و از روز ششم پس از سم پاشی باقیمانده قابل تشخیص و اندازه گیری وجود نداشت.

خیار گلخانه ای، باقیمانده آفت کش، امامکتی بنزوات، استامی پراید، شته جالیز