مرتضی فرامرز - کارشناسی رشته معماری (عضو باشگاه پژوهشگران جوان)
مژگان رضاخانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات البرز

شهر و اجزای آن با مبادلاتی (جرم و انرژی و اطلاعات) که انجام می دهند دچار تحول و تغییر می شوند. تحول و تغییر ، کمبودها ، مسائل و مشکلات ، محدودیت ها و نیازهایی را به همراه دارد. رفع کمبودها ، نیازها و حل کردن مسائل و مشکلات با تعیین و تبیین هدف شروع می شود. با پرداختن به آنها و با توجه به هدف اساسی (بنیانی) امکان تبیین و تعیین یافته شهر را در مسیر حرکت مشخص قرار خواهد داد . از ااین رو تعیین هدف در فرآیند برنامه ریزی شهر ضرورت یافته و لزوم تعیین جایگاه ان در فرایند یاد شده بیش از پیش احساس می گردد. بررسی و مطالعه شهر با نگرش سیستماتیک شهر را در سطوح و رده های گوناگون مطرح کرده ، کمبودها و نیازها ، مشکلات و محدودیت های همان سطح و رده از شهر را به عنوان خروجی(تبعیت از اصل سلسله مراتبی) ارائه می دهد. هدف طی فرایندی به طور سلسله مراتبی تعیین و تبیین می شود. ورودی این فرآیند خروجی _محصول و الگو) دو مرحله از فرآیند برنامه ریزی شهر یعنی اهداف و مرحله شناسایی و شناخت سیستم شهر می باشد. در این مقاله فرایند تعیین و تبیین ندف به عنوان روشی ارائه می گردد. با استفاده از مولفه ها ، ابعاد و مشخصه ها ، هدف مشخص می شود تا در ادامه با الویت بندی آنها به عنوان ورودی و سایر مراحل فرآیند برنامه ریزی شهر بیتواند مورد استفاده قرار گیرد.

فرآیند ، هدف ، سلسله مراتب ، برنامه ریزی شهر ، الگو ، هدف ایده آل ، شهر پایدار ، مدیریت انرژی