آیدا اشجعی - دانشجوی دکترای گروه علوم محیط زیست و جنگل، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
جلیل ایمانی هرسینی - استادیار گروه علوم محیط زیست و جنگل، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تکه تکه شدن زیستگاه شامل هر دو فرآیند تخریب زیستگاهی و تغییر در پیکره و ساختار زیستگاه است. وجود چندپارچگی زیستگاهی و کاهش تدریجی برقراری ارتباط و تعامل میان چنین زی ستگاه هایی (تکه تکه شده)تبدیل به معضلی شده که اگر برای آن برنامه ریزی دقیق و توجه ازسوی سازمان های مربوطه صورت نگیرد منجر به از بین رفتن این زیستگاه ها می شود . علاوه بر بلایا و پدیده های طبیعی، فعالیتهای ناهنجار انسانی مانند توسعه ی بیرویه ی کشاورزی، وسعت دهی مناطق شهری، جاده سازی و غیره سبب بروز عدم پیوستگی زیستگاهی شده و آن را ازکل واحد تبدیل به زیستگاه های چندپارچه نموده است . تکه تکه شدن زیستگاه سبب تشکیل جمعیت های کوچک و ایزوله میشود که به دلیل عدم توانایی در جابه جایی و برقراری ارتباط با سایر جمعیتها دچار خلوص ژنتیکی، کاهش سازگاری، افزایش درون آمیزی و در بلند مدت از جامعه زیستی حذف خواهند شاد. کاربرد ابزارهای مناساب مانندانواع متریکهای پیوستگی و شابکهای اکولوژیکی راهی موثر در راساای برنامه ریزی سیمای سرزمین، پایش و حفاظت از یکپارچگی زیستگاه ها و تنوع زیستی است. در این پژوهش با مرور مقالات خارجی و داخلی و پایگاههای اطلاعات الکترونیکی سعی در شناسایی ، تفکیک و بررسی متریک های موثر در ارزیابی تکه تکه شدن زیستگاه شده است . در ادامه با بررسی تجربه ی نوین کشور آلمان در کاربرد متریک احتمال پیوستگی به منظور آنالیز پیوستگی بالقوه ی زیستگاه یکی از گونه های هدف ( کبک خاکستری Perdix perdix) از میان سه گونه ی مطالعاتی پرداخته خواهد شد. آن چه از پژوهش حاضر حاصل آمد عملکرد و کاربرد موثر متریکهای پیوستگی در ارزیابی تکه تکه شدگی زیستگاه با هدف حفاظت و احیای بهتر از زیستگاه ها و تنوع زیستی است. مدیریت زیستگاه ها با استفاده از رویکردهای نوین حفاظتی مانند مدیریت موزاییک سیمای سرزمین به جای مدیریت صرف منطقه حفاظت شده راهی موثر در حفاظت از زیستگاهها است.

زیستگاه، تکه تکه شدن زیستگاه، متریک های پیوستگی، حفاظت، آلمان.