مرتضی کیانی عزت - گروه مدیرت فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

رشد سریع و بی رویه جمعیت، بیش از هر زمان شهرهای بزرگ را با خطرات طبیعی مواجه ساخته است. خطرات طبیعی به همراه خطرات احتمالی ناشی از فعالیت های انسانی همچنان تشدید می شوند و محیط زیست را تهدید می نمایند. تراکم بیش از حد جمعیت در شهرها، دارایی ها، تاسیسات زیربنایی و منابع تولیدی و خدماتی باعث آسیب پذیر شدن تعداد انبوهی از انسان ها گردیده است. بحران شرایطی است که از مسائل و مشکلات ساختاری، مدیریت ناکارآمد و ناکامی در سازگاری با محیط ناشی می شود. در دنیای امروزی بحران بخش لاینفک و متعارف زندگی آدمی و مدیریت بحران لازمه آن است. لزوما هر بحرانی تهدید نیست. بلکه می تواند فرصت نیز باشد و حتی گاهی به استقبال و باز تولید آن بایستی رفت. برنامه ریزی و مدیریت ناصحیح بحران، نه تنها به حل بحران نمی انجامد بلکه مرتبا بر دامنه خسارات افزوده و بحرانهای دیگر را موجب می گردد. در واقع مدیریت بحران به معنای سوق دادن هدفمند جریان پیشرفت امور به روالی قابل کنترل و انتظار برگشتن به شرایط قبل از بحران است. بدون انسانهای پیچیده قادر به اداره مطلوب کلان شهر ها نخواهیم بود. در سراسر کشور از روستاههای کوچک گرفته تا استانهای پهناور برای تجربه و آزمایش در این خصوص باید اقداماتی صورت گیرد.این آزمایشها و تجربیات بعنوان ابزارهای حکومتی و تکنیکهای اصلاحات اداری در درون دولت که توانایی تغییر را خواهد داشت بوجود خواهد آمد. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر نقش فرهنگ سازی در مدیریت یکپارچه بحران شهری با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت بحران به عنوان نظم در اجتناب و برخورد با خطرات تعریف می شود. به عبارت دیگر مدیریت بحران به مجموعه ای از عملیات و فرآیندهای مشخص گفته می شود که برای پیشگیری و کاهش اثرات بحران، قبل از بحران، در حین وقوع بحران و بعد از بحران برنامه ریزی می شوند. این نظم شامل آمادگی برای مواجه شدن با بحران، پاسخ گویی به آن ها و درنهایت پشتیبانی و بازسازی جامعه بعدازآن که عملیات امداد اولیه مربوط به بحران به اتمام رسند.

فرهنگ سازی، مدیریت یکپارچه، بحران شهری