مهدی جمشیدی - استادیار گروه فرهنگ پژوهی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران

در این مقاله، ازآن جهت به مقوله «سیاست اجتماعی دین مدارانه» پرداخته شده که یکی از متعلقات عمده آن، «آسیب های اجتماعی» هستند، به طوری که از سیاست اجتماعی، انتظار می رود که جهان اجتماعی را به گونه ای تدبیر و طراحی کند که آسیب های اجتماعی در آن، وضع اقلی و محدود داشته باشند، یا چنانچه گسترش و فزونی یافتند، کاهش یابد. اما پیش از این که ماهیت سیاست اجتماعی دین مدارانه و نحوه مواجهه متمایز آن با آسیب های اجتماعی، تعیین و مشخص شود، باید به «شرایط» و «زمینه ها»یی که خود آن را دربرگرفته و بر آن اثر می گذارند، نظر افکند و شناخت. ازاین رو، در این مقاله کوشیده شده تا چنین زمینه های غالب و دربرگیرنده ای، شناسایی و تحلیل شوند. براین اساس، زمینه های یافته شده عبارتند از «زمینه های علمی- مفهومی» که ناظر به دین و تصرف در معنای اصطلاحات است؛ «زمینه های علمی- نظریه ای» که ناظر به دین و خلق رهیافت نظری است؛ «زمینه های تجویزی- سیاستی» که ناظر به دین و عنصر تمایزبخش دولت دینی است؛ «زمینه های عینی- بیرونی» که ناظر به دین و جهانی گری تجدد اجتماعی است؛ و «زمینه های عینی- درونی» که ناظر به دین و جهان اجتماعی پساانقلاب است.

سیاست اجتماعی دین مدارانه, جهان اجتماعی پساانقلاب, آسیب اجتماعی, علم اجتماعی دینی, تجدد غربی