احمد مدیر - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد،گروه زبان و ادبیات فارسی واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
محمد شاه بدیع زاده - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، گروه زبان و ادبیات فارسی واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
جواد مهربان غزلحصار - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد،گروه زبان و ادبیات فارسی واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

در ایجاد و گسترش عرفان اسلامی که بدون تردید، ریشه در قرآن، سنت پیامبر(ص) و یاران نزدیک آن حضرت دارد، نمی توان پارهای از باورهای کهن ایران باستان، آئین زردشت، ادب پهلوی، اسطوره ها و داستان های حماسی و دینی عهد ساسانی را نادیده گرفت. شاهنامه نیز، به عنوان بزرگترین اثر حماسی زبان فارسی، گنجینه ای غنی و سرشار از اسطوره های ایران باستان است که تاثیر شگرفی بر متون عرفانی پس از خود برجای نهاده است. از آنجا که اسطوره حاوی سرگذشت مینوی انسان های کهن و تجلی گاه باورهای آنان در باره آفرینش جهان، موجودات و انسان است، پیوندهای تنگاتنگی با باورهای دینی و عرفانی دارد. عرفان نیز شیوه ای از رسیدن به حق بر اساس ریاضت، پاکدامنی، پارسایی، دوری از آلایش ها و آراستن دل به فضیلت ها، برای رسیدن به مقام قرب الهی است. استفاده از زبان رمز و نماد، از ویژگی های مشترک در اسطوره پردازی و متون عرفانی است. این پژوهش بر آن است تا ضمن بیان اسطوره های آفرینش جهان و نخستین انسان ها، سیمرغ و عنقا، و کوه های البرز، قاف و طور، سیر دگرگونی و پیوستگی های اسطوره با عرفان را از ایران باستان و شاهنامه تا رسیدن به مرحله کمال و پختگی عرفان ایرانی اسلامی نشان دهد. روش کار در این پژوهش مبتنی بر، مقایسه، تحلیل و توصیف است. 

اسطوره, شاهنامه, نماد, عرفان