منصور بیرامی - استاد دانشگاه تبریز
جواد امانی ساری بگلو - دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی دانشگاه تبریز
میرمحمود میرنسب - دانشیار دانشگاه تبریز
مهسا صالح نجفی - دانشجوی دکترای روان شناسی تربیتی دانشگاه تهران

ازخودبیگانگی حالت انزوا از یک گروه یا فعالیتی است که انتظار می رود فرد در حالت عادی با آن گروه احساس همبستگی نموده یا با آن فعالیت درگیر شود. ازخودبیگانگی تحصیلی باعث می شود دانشجویان کمترین مشارکت را در فرآیندهای سازمانی داشته باشند و این امر باعث محروم شدن و جدا ماندن آنها از گروه یادگیران در جامعه دانش محور امروز می شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه فرهنگ سازمانی دانشگاه با ازخودبیگانگی تحصیلی دانشجویان، با توجه به نقش واسطه ای اهداف تسلط در قالب الگوی علی است. نظریه اهداف پیشرفت بیان می کند که هر چقدر عوامل محیطی مانند فرهنگ سازمانی از آزادی عمل فرد حمایت کنند، این فرد اهداف تسلط را در خود شکل داده و ازخودبیگانگی تحصیلی کمتری را تجربه خواهد نمود. برای آزمون مدل نظری از طریق روش مدل یابی معادلات ساختاری، ۳۵۷ نفر از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و به پرسشنامه های ازخودبیگانگی تحصیلی، اهداف تسلط و ابعاد فرهنگی هافستد پاسخ دادند. نتایج آزمون مدل نظری نشان داد که اهداف تسلط اثر منفی بر ازخودبیگانگی تحصیلی دارد. ابعاد فرهنگ سازمانی (ابهام گریزی، جمع گرایی و فاصله قدرت) نیز اثر منفی بر اهداف تسلط دارند. اما اثر مردانگی معنی دار نبود. به طور کلی یافته های مطالعه حاضر نشان دادند اگر فرهنگ سازمانی دانشگاه از خودمختاری دانشجویان حمایت کند، آنها ازخودبیگانگی تحصیلی کمتری را تجربه خواهند کرد.

فرهنگ سازمانی, اهداف تسلط, ازخودبیگانگی تحصیلی